· [ ] · Chủ Nghĩa Dân Tộc Do Thái, Một chút về lịch sử người Do Thái

[tdna]

Mục đích của sự biết .
- Trường hợp đơn giản nhất : Chỉ để biết và hiểu . Vợ cho anh X mọc sừng , anh X muốn tìm hiểu điều đó chỉ để ... biết ( biết rằng thế nhân ô trọc , hiểu rằng mụ vụ láo lường )
- Biết để có những biện pháp kèm kinh nghiệm và sử dụng chúng khi cần thiết (X sau này lấy vợ mới ,X phải làm cách nào đó để em ấy ko cho X mọc sừng nữa )

Bài viết này được sửa chữa mông má bởi tdna: May 24 2005, 06:44 PM

[tao_lao]

Ở đây đang nói về Đạo do thái cho nên tui hỏi cái biết đó là muốn hỏi cái biết về đạo do thái, người do thái chứ không về cái sự biết nói chung vì nó sẽ đi lạc đề. Nếu bác nao thật sự 'serious' về vấn đề này thì có thể tiếp tục vào câu hỏi đó.

Cáu trả lời 'vì tôi thích biết' của summoner131 làm tối tưởng bác ni ám chỉ đến đến 1 câu của Aristote ' Con người mong muốn được hiểu biết '. Nhưng hoá ra tôi tưởng nhâm vì bác ni hoá ra chưa hề được thụ huấn qua về triết học sơ giản, xong. Trò chơi kết thúc.

[tdna]

Biết cho vui thôi chứ serious làm gì hả bác . Chả nên trầm trọng hoá nó làm gì .

[summoner131]

Cậu cứ đùa, tôi nhận được bài học sâu sắc gì thì tôi đã là tin đồ Do Thái , bản chất của Do Thái giáo không phải là triết học , hỏi thế là vô duyên chứng tỏ cậu không nghiêm túc. Cái gì tôi có hứng thú thì tôi tìm hiểu, chẳng có mục đích cao cả như cậu. Chỗ này là câu lạc bộ văn hoá , cậu thích triết thì đi tìm box Học Thuật mà hỏi , tôi thì đúng là không giỏi đọc và trích triết học .

[tao_lao]

Chậc, tui có lời gì mừ nó hổng phải thì bác summoner131 bỏ qua cho hén. Post bài thì nó chỉ toàn là câu chữ trơn (plain text) đôi khi nó phản lại hay sai đi những gì người ta muốn trình bày.Lên mạng nói chuyện cho nó vui mừ lời qua tiếng lại thì coi bộ nó mát vui rùi.

Tiện thể, cho hỏi mấy anh mod sao hổng thấy chỗ nào có chức năng cho thành viên xoá bài đã viết hết nhỉ? Vì bữa trước tui cũng có nhờ 1 mod xoá giùm chỗ khác, cứ viết bậy viết bạ nhờ mod xoá hoài ngại quá. Nếu được thì nhờ xoá hộ mấy bài của tui trong topic này vì tui sẽ rút chân ra, để lại chỉ thêm phiền chiếm chỗ. Cảm ơn.

[tdna]

Thoải mái đi , lâu lâu cãi nhau nó mới xung .Hảo hớn cứ là phải nện nhau trước rồi sau may ra mới là bạn . Còn các bác đâu đã nện nhau

[Phó Thường Nhân]

Hì hì,
với một người Việt thì có lẽ đạo Do thái không đem lại cái gì về nhận thức. Trừ việc nếu kiếm được một cô vợ Do Thái giầu nuôi mình thì cũng tốt. Nhưng vì dân Do thái vốn có tiếng là ki bo và giỏi làm kinh tế, nên khả năng lấy vợ Do thái, để còng lưng nuôi vợ có lẽ nhiều hơn. Một điểm nữa là người Do thái kế thừa theo Mẫu hệ, lấy theo họ mẹ. Thế này thì mất cả chì lẫn chài rồi

Đạo Do Thái không có giáo chủ giống như Giáo Hoàng trong đạo cơ đốc (Catholique). Cách tổ chức của họ có lẽ giống như chính thống giáo (Orthodox) hay như đạo tin lành. Có nghĩa là họ có một chức sắc coi việc đạo cho một vùng, gọi là Ra banh (Rabin). Tôi cũng không rõ người như thế nào thì có thể trở làm chức này. Chắc chắn là những người này phải học kinh Tora. Có nhiều người là cha truyền con nối. Tôi không rõ cha truyền con nối là quyết định, hay vì cha đã làm chức sắc thì khả năng con đi theo bố dễ dàng hơn. Một điều chắc chắn là không có một tổ chức tập chung trên toàn thế giới như đạo cơ đốc.

Rabin sống và sinh hoạt như người bình thường, có gia đinh. Đạo Do thái thờ nhất thần, tiếng Hebreu gọi là Jehova. Mọi người nhất nhất phải sợ và tuân theo lời thần, ngược lại thì sẽ có tai hoạ. Cái lô gíc nhận thức này có lẽ không khác gì với khái niệm Trời ở VN, có điều nó phát triển và tổ chức cao hơn rất nhiều.
Cụ thể là trong kinh Tora của đạo Do thái họ đã cụ thể hoá các quy định thành các lệ rất cụ thể. Ví dụ không được ăn cá da trơn (Xuất khẩu cá Ba tra như vậy là chết rồi ) , thứ 7 không được phép làm việc gì, thậm chí nấu ăn. Thịt cá phải được Rabin làm dấu thánh và giết thịt theo một cách nhất định mới được phép ăn....Ngoài ra hoj còn có các luật khác liên quan tới những việc xã hội như cưới xin, tang lễ bao gồm cả các quy định về quỹ cộng đồng rất phức tạp khác. Những việc này đều do các Rabin chủ trì. Như vậy thực ra đạo Do thái đã lấy ý trời mà luật lệ hoá, đạo hoá các tục lệ của họ. Chính nhờ sự "đạo hoá" này mà người Do thái do phiêu bạt khắp nơi vẫn giữ được cội ngồn.
Nhưng đấy không phải là yếu tố duy nhất. Một yếu tố nữa là trong những nước người Do thái định cư, các đạo ở những nước này đều có chính sách kỳ thị người Do thái, dù đó là Cơ đốc, tin lành, chính thống hay Hồi giáo. Người Do thái, giả dụ muốn hoà nhập cũng không được.
Đạo Do thái không phải là một đạo phổ quát (universel) như đạo Phật, đạo Thiên chúa... Người ta không thể cải đạo theo Do thái. Người ta chỉ có thể theo đạo Do thái khi lấy vợ người Do thái, vì việc truyền thừa theo dòng Mẫu hệ như tôi nói ở trên.
Kết quả đạo Do thái (Judaism) trở thành cái gốc cho chủ nghĩa dân tộc Do thái (Sionism). Nhưng hai điều này không phải là một. Chủ nghĩa Do thái mới có từ thế kỷ XIX, và được thể hiện bằng việc thành lập nhà nước Israel vào năm 1948. Về đa số, người theo đạo Do thái ủng hộ nhà nước Israel. Nhưng cũng có những nhóm Do thái coi nhà nước Israel là một sự tà đạo (Heresie) và không chịu gia nhập quân đội Israel. Các Rabin trên thế giới cũng không phải là do nhà nước Israel chỉ định. Ngược lại nhà nước Israel có luật "hồi hương" bất cứ người Do thái nào trên thế giới mà muốn sinh sông ở Israel thì được chấp nhận là dân Israel tức khắc.

[tao_lao]

Bác Phó thường dân nói đạo cơ đốc =Catholique. Theo như bài viết của ông Trần Văn Toàn trên talawas thì chữ Cơ đốc là đạo chỉ những người theo Christ hay Chritianisme:

'....còn đạo do giáo tổ Giêsu, có biệt hiệu là Christos, truyền bá, thì người Châu Âu gọi là Chritianisme; người Trung Hoa có hai tên gọi: gọi theo tên vị giáo tổ là Yesu, đọc theo kiểu Hán - Việt là đạo Giatô; gọi theo biệt hiệu phiên âm là Jilisisu (Kilisitu), đọc theo kiểu Hán - Việt là Cơ lợi tư đốc, gọi tắt là đạo Cơ Ðốc; còn ở Việt Nam thì ngay từ buổi đầu đã phiên âm là đạo Khirixitô hay là Kirixitô, gọi tắt là Kitô.....'

Còn chữ Catholique thì thường vẫn dịch là đạo Công giáo:

'....chữ “Công giáo” bây giờ dùng để dịch chữ “Catholica” (Catholique). Vốn chữ đó là do gốc Hy Lạp: kata = (theo như), holon (= cái toàn thể), dùng để chỉ một trong ba đặc điểm của giáo hội, nghĩa là của cộng đoàn những người theo đạo Giêsu Cứu Thế....'

(http://www.talawas.org/talaDB/showFile.php?res=4289&rb=06)


Bác Phó thương dân nói làm tui ngứa tay chạy vô hỏi tiếp. Theo quan niệm của đạo Do thái thì:

1) Thế giới này được tạo ra từ đâu? Con người từ đâu mà sinh ra, sau khi chết sẽ đi về đâu? Con người sống bao nhiều 'kiếp'?

Vì theo tui biết ở Ấn Độ có tồn tại 1 quan niệm: người ta sống, sau khi chết là hết cho nên họ đề cao 'khoái lạc, sống là để hưởng thụ cho nên có kinh điển Kama Sutra (Khoái lạc kinh). Người theo đạo Gia tô thì quan niệm sống 1 lần rùi hết những vẫn tốn tại linh hồn. Theo Phật giáo thì sống và luân hồi cho đến khi thoất khoải vòng luân hồi. Tóm lại, có thế nói đã có 3 quan niệm : sống 1 kiếp, sống 1 kiếp + +, sống vô hạn kiếp.

2) Thế nào là một người ngoan đạo? Hay về quan điểm đạo đức, thế nào là tốt , thế nào là xấu?
3) Thái độ của người Do thái với người ngoại đạo?

[Phó Thường Nhân]

Gửi bác Tào lao,
Nếu gọi đạo Cơ đốc là dùng chung cho tất cả nhưng chi dòng tôn giáo theo ông Giê Su, và những người theo ông Giáo Hoàng ở La Ma là công giáo cũng được thôi. Với tôi thì nó chỉ là một thứ quy định về từ ngữ. Còn sở dĩ tôi gọi Catholique là cơ đốc, vì tôi nghĩ tất cả nhưng dòng tôn giáo theo Giê Su người ta gọi là Thiên chúa. Nhưng tôi không dám chắc nên phải để tiếng Pháp bên cạnh cho tiện theo dõi.

Quyển kinh cựu ước mà người ta vẫn gọi tắt là kinh thánh của những người theo đạo Ki tô (gọi theo quy ước của bác Tào lao) cũng chính là kinh của người Do thái. Ngoài ra người Do Thái còn có những kinh sách luật lệ khác. Ngược lại quyển kinh tân ước (Evangile) ghi lại những quá trình hành đạo, truyền đạo của chúa Giê Su và các tín đồ (ví dụ như thư tín của các tông đồ Pierre, rồi Paul,...) chỉ được người theo đạo Ki tô công nhận. Như vậy để trả lời câu hỏi của bác về quan niệm nguồn gốc con người đối người Do thái như thế nào thì cứ theo kinh Cựu ước mà tra. Nếu tôi nhớ không nhầm thì Thiên chúa tạo ra vạn vật và con người trong 7 ngày bằng đất sét rồi thổi hồn vào , thuỷ tổ loài người là ông Adam bà Eva, ..v..v...

Tôi thì không tin vào những điều đó, vì tôi không phải là người Do thái, cũng không theo Ki tô giáo. Kinh Cựu ước tôi cũng từng đọc cách đây cả 10 năm nên thực ra không nhớ được. Cảm giác của một người ngoại đạo như tôi thì nó như là huyền thoại "Đẻ đất đẻ nước" của người Mường cộng với lịch sử thật sự của người Do thái được viết theo một lô gíc "tuân lệnh trời". Một ông trời có hành trạng như một con người, mà theo quan niệm của người Việt bình thường thì nó giống như một ông thần. Ngược lại ta không thể lẫn khái niệm Thiên của đạo Nho với ông Thiên chúa được vì Thiên của đạo Nho là quy luật vũ trụ. Không phải là một ông thần(dù là duy nhất) như Thiên Chúa.

Người Do Thái có lẽ không quan niệm "kiếp". Đây là một đặc điểm của văn hoá Ấn độ và Trung Quốc và những nước ảnh hưởng hay theo Phật giáo. Người Do thái sống hết "kiếp" người thì sẽ đội mồ sống lại (resuciter) mà lên nước Chúa. Cuộc sống như vậy chỉ là dòng một chiều tuyến tính, tuyết đối không có luân hồi, nên không có kiếp.

Những quan điểm tốt xấu theo đạo của họ tôi không biết. Nên không thể trả lời.

Người Do thái có một thái độ phân biệt rõ ràng với người ngoại đạo. Nhưng thái độ của họ ra sao tôi cũng không biết.

Còn về cái Kama Sutra thì bác lầm rồi. Tiếng Sancrit dùng chữ Sutra để chỉ các quyển sách kinh điển (classique) không bắt buộc phải là từ để chỉ thánh kinh như kinh phật hay kinh Bà la môn. Kama tiếng sancrit nghĩa là nghiệp. Từ nghiệp cũng không phải là từ duy nhất của Phật giáo hay Bà la môn. Nó đã có trong tiếng sancrit dùng để chỉ những hành động sinh hoạt bình thường. Vì thế trong bát chính đạo của phật giáo mới có từ chính nghiệp, tức là sống tốt. Tóm lại Kama Sutra không phải là một cái đạo, mà chỉ là một quyền sách kinh điển của người Ấn cho chuyện phòng the. Còn tự bác coi đó là một thứ đạo thì cũng không sao cả

[tao_lao]

Chữ Kama= Khoái lạc trong Kama Sutra khác với chữ Karma = Nghiệp của Phất giáo. Tôi không chắc là họ có phiên âm nhầm không vì tui cũng hổng có biết tiếng Sancrit . Nhưng theo họ giải thích (từ quyển Kama Sutra và kinh điển Phật giáo) về khái niệm đó thì chúng ,tức kama và karma, là 2 cái hoàn toàn khác nhau (tui có hỏi 1 anh bạn Ấn thì anh cũng khẳng định đó là 2 chữ khác nhau). Sutra thì truyền thống vẫn dịch là Kinh (Ching, nhu Tao te ching= Đạo đức kinh của Lão tử), trong kinh điển Phật giáo chữ Hán vẫn dùng chữ này. Trong khái niệm của người Ấn Độ, tui cũng không chắc người ta phần ra làm thánh kinh và tà kinh dù chỉ là 1 chữ Sutra, nhưng theo tui biết thì họ vẫn xem Kama Sutra là 1 sách kinh điển (và nhiều người Ấn Độ phiền lòng ví nó là 1 niềm tự hào nhưng chưa hề chen chân được vào thư viện).

Quan niệm về khoái lạc và sống 1 lần rùi chết (không còn linh hồn) thì tui đã có nói là quan niệm (như bài trên) chứ chưa hề cho đó là tôn giáo (có giáo hội, có kinh điển) với Kama Sutra là kinh điển của họ.

Bài viết này được sửa chữa mông má bởi tao_lao: May 25 2005, 10:56 AM