· [ ] · Những Bài Thơ Không Bình Một Mình

[Tiểu Vũ]

Bác nói động đến Giả Bảo Ngọc là đụng đến thần tượng của em rồi Bác có chí xoay vần trời đất em không giám can. Đàn ông hăm hở thế cũng có cái thú. Nhưng sống thực tâm khoan hòa, coi hư danh như mây nổi, kiềm chế lòng hiếu thắng, như thế đã tiềm ẩn dũng khí rồi đấy, chẳng mấy người được đâu. Thói thường có đàn ông giữa cuộc rượu anh một chén tôi một chén thì ai cũng phong độ lắm, bị người đời coi thường thì đỏ mặt tự ái, lên gân lên cốt cũng có vẻ lắm. Trong lòng nhiều dục vọng ham muốn, những mong giương oai với thiên hạ, như thế lại tưởng nhầm mình có chí lớn. Đàn ông như thế so với Bảo Ngọc của nhà em khác nào con rối so với kim đồng. Em nói mấy lời ngông cuồng vậy thôi, bản thân em cũng nhỏ bé, tủn mủn và chẳng ra gì. Chỉ có cái miệng là không nhịn được , không ăn đòn là may lắm rồi

Bài viết này được sửa chữa mông má bởi Tiểu Vũ: Apr 16 2004, 05:25 AM

[Mr. Smith]

Hi hi, bác Malchick lại cứ thích cụ thể rồi. Hái hoa bưởi hay hái nụ tầm xuân không phải là một việc quẩn quanh đâu, ở đây chỉ muốn nói đến sự mãi mê của người con trai với những việc đâu đâu gì đó, mà không để ý tới tấm lòng người con gái, đến cái câu con gái có thì.

Thế nên chỉ đến khi hạnh phúc ấy tuột khỏi tay thì anh ta mới nhận ra được một cách bàng hoàng. Và lúc đó mới thấy là những ham mê theo đuổi của mình- cũng không rõ đó là vì danh hay vì lợi, vì sắc hay vì hương - cũng trở thành vô nghĩa, quẩn quanh, là nhỏ bé khi so sánh với hạnh phúc đã đánh mất (sự đối lập giữa hai câu tả những hành động rất tầm thường với giọng điệu nhẩn nha với hai câu dưới sử dụng hình ảnh mạnh về màu sắc tác động tới thị giác, và một lời than tiếc đơn giản mà xót xa).

Nói chung ở đời muốn đánh giá một con người cũng không dễ. Có những người thân động, tâm cũng động, có người thân động mà tâm tĩnh, có người thân và tâm đều tĩnh lại có người thân tĩnh mà tâm lại động. Thế nên Khổng tử đi khắp thiên hạ, nếm đủ mùi, học đủ thứ rồi mới về đóng cửa viết sách dạy học nhưng Lão tử thì lại bảo là người trí là người không cần ra khỏi nhà cũng biết. Nào có thể bảo ai là chân nhân hơn ai đây? Heghen đi khắp cả thiên hạ, hùng hổ biện luận với mọi loại người, Kant thì chẳng bao giờ bước chân ra khỏi thành phố từ lúc mình sinh ra cho tới khi chết đi, lặng lẽ kiếm sống bằng nghề dạy học. Có thể bảo là ai hơn ai không?
Thế nên bác cứ hăm hở đi theo những gì mình muốn nhưng cũng đừng vội coi thường những kẻ chỉ quanh quẩn cả đời bên luống cà, cây bưởi. Động hay tĩnh suy ra cũng chỉ là trạng thái, con người hơn nhau ở chỗ cái tâm và cái tài mà thôi.

Lấy trường hợp Giả Bảo Ngọc, tuy suốt ngày quanh quẩn cũng đám quần thoa nhưng thử hỏi trong bộ Hồng Lâu Mộng có tìm được mấy người có nhân cách hơn anh ta, mấy kẻ biết được mình là ai, mình muốn gì và cũng mấy kẻ thực sự có tài như anh ta (tớ cũng tán láo thôi, chứ Hồng Lâu Mộng tớ mới chỉ xem phim và đọc bản rút gọn). Vậy nên đến khi Giả lấy Bảo Thoa rồi đi thi, chịu thỏa hiệp với xã hội để cũng rong ruổi như bao kẻ "hùng anh" khác thì cũng coi như là sự kết thúc của một số phận dám sống thực với mình, lúc đấy thì anh ta mới đáng bị ném vào sọt rác, hoặc đúng hơn là anh ta đã bị xã hội nhào nặn để rồi ném vào sọt rác một cách không thương tiếc. Và lúc đó có lẽ cái xã hội ấy hẳn là phải hả hê lắm khi mà mọi thứ đều xảy ra theo kịch bản!

[Malchik]

Thôi xin các bác, em chỉ định bình thơ thôi, chứ không muốn xét đến nhân cách con người, cái đấy phải nói ở chỗ khác hihihi chứ cứ cãi nhau thế này thì cả ngày không hết. Thôi bình bài khác đi các bác.

[mưa]

XA CÁCH (Nguyễn Bính)

Nhà em cách bốn quả đồi,
Cách ba ngọn suối, cách đôi cánh rừng;
Nhà em xa cách quá chừng,
Em van anh đấy, anh đừng thương em (*)

(*) về sau được NB sửa lại thành "em van anh đấy, anh đừng yêu em"

Các bác bình tớ nghe với.

[Mr. Smith]

Yêu xa thì khổ chứ sao. Ngày xưa lại không có Internet với điện thoại nữa chứ.

[xanh]

Yêu xa thì khổ chứ sao. Ngày xưa lại không có Internet với điện thoại nữa chứ.

Bình như thế mới gọi là bình chứ. Phải công nhận là bác Linh nhiều lúc nói chí lí, chí lí. Hôm qua có câu nói nữa là Bạn Khoai dạo này xyz cũng làm em chết cười

Thôi không nói lung tung lại phạm tội làm loãng topic. Em thì chẳng dám bình bọt gì nhưng mà lời cuối của cô gái: "Em van anh đấy, anh đừng thương em" nghe thật tội nghiệp. Cô gái yêu chàng trai, yêu đến không muốn rời một bước. Cứ nghĩ mà xem, người ta yêu nhau thì ai cũng quần là áo lượt, ngày đánh mắt với nhau, đêm lườm nguýt nhau mà thấy tủi thân cho mình. Chẳng nhẽ lại thân gái "trèo non vượt biển" đến với người yêu. Thế nên ở trường hợp này cô chỉ muốn dặn lòng mình đừng có để ý đến chàng trai nhiều rồi rước cái khổ vào thân. Còn sửa từ Thương sang Yêu nghe thế nào ấy, ... hừm :whatt: hơi phũ phàng hóa thì phải

[Tiểu Vũ]

XA CÁCH (Nguyễn Bính)

Nhà em cách bốn quả đồi,
Cách ba ngọn suối, cách đôi cánh rừng;
Nhà em xa cách quá chừng,
Em van anh đấy, anh đừng thương em (*)

(*) về sau được NB sửa lại thành "em van anh đấy, anh đừng yêu em"

Các bác bình tớ nghe với.

Những bài thơ bốn câu như thế này em rất sợ phải phân tích. Bình trúng thì không sao, bình trượt một câu là bằng chặt phăng một khúc ruột của người ta. Em lại gốc là dân tự nhiên nên càng không dám múa rìu qua mắt thợ. Nhưng Mưa đã có nhã hứng thì đệ phải bồi tiếp rồi. Em sai đâu thì xin các bác chỉ giáo cho.

XA CÁCH (Nguyễn Bính)

Nhà em cách bốn quả đồi,
Cách ba ngọn suối, cách đôi cánh rừng;
Nhà em xa cách quá chừng,
Em van anh đấy, anh đừng thương em


Cô gái trong bài thơ này kể cũng lạ, có vẻ như đang trình bày những lý do để người khác đừng tìm hiểu mình. Hai câu cuối tỏ ra là nàng vẫn còn chưa thành đôi thành lứa, vì đã thành đôi lứa thì đã chẳng cần đến những lý do ở hai câu đầu để xua đuổi người ta. Thế này thì lạ quá, con gái một thân một mình thì phải khát khao tình yêu mới thuận lẽ tự nhiên chứ nhỉ. Đằng này dường như nàng khẩn khỏan xin người khác đừng có thương mình. Nhất là hình như nàng cũng có tình cảm với người con trai. Nếu không có tình cảm thì đã chẳng "em van anh đấy ..." Thọat nghe thì như là nghịch, nhưng nếu đọc lại từ đầu sẽ thấy là rất thuận. Cô gái không phải vụng dại mà thực ra là hiểu lẽ thường tình lắm.
"Nhà em cách bốn quả đồi, cách ba ngọn núi cách đôi cánh rừng". Với hai câu thơ này nàng như vô tình dựng nên những rào cản tinh thần. Nói là rào cản tinh thần vì chúng chỉ có ý nghĩa tượng trưng cho một khỏang cách xa xôi. Còn thực tế nếu người ta thương yêu chân tình thì "chín núi cũng trèo", "chín đèo cũng qua". Vì sao người con gái lại tạo nên rào cản tinh thần này. Đáng nhẽ nàng phải khuyến khích người ta tìm đến với mình chứ. Hỡi ơi, cô gái ở đây quả là hiểu nhân tình. Bởi giữa con người với con người luôn có những khỏang xa cách, những rào cản vô hình. Những rào cản mà chỉ khi ta trung thực nhìn vào đáy lòng mình mới thấy được. Như nhà thơ Xuân Diệu đã viết:
Anh săp giận em mỉm cười vội vã
Đến kề anh và mơn trớn, em đây
� nh vui liền nhưng bỗng lại buồn ngay
Vì anh nghĩ thế vẫn còn xa lắm... (Xa cách, Thơ Thơ)
Vì những khỏang xa cách vô hình mà ta không thực chân thành. Tôi đã gặp những người bạn tặc lưỡi: "lo công danh thành đạt đã, gia đình đôi lứa tính sau". Vâng, như thế hợp lý lắm, nhưng như thế ta đã vô tình đẩy tình cảm thường tình, những gì thuộc về phần người nhất trong lòng ta xuống hàng thứ yếu, và tôn vinh những thứ hành trang làm vỏ bọc lên hàng ưu tiên. Con tim yêu đương thật đấy, nhưng có thật ta thực lòng không khi những rào cản có thể dựng lên bất cứ lúc nào, để rồi ta dứt áo ra đi.
"Nhà em cách bốn quả đồi, cách ba ngọn núi cách đôi cánh rừng; nhà em xa cách quá chừng", những lời thơ thong thả này quả là có sức cảnh tỉnh. Cảnh tỉnh cho những ai đeo đuổi thứ tình yêu kiểu say đắm thóang qua, ham vui một chút. "Nhà em xa cách quá chừng" cũng là lời nói thương cảm cho chính mình, cho tấm tâm tình trong trắng giữa bể đời nhiều trắc trở, lỡ làng.
Câu thơ cuối cùng thiết nghĩ có ba lớp ý nghĩa. Lớp thứ nhất đơn thuần là sự tiếp nối cho câu thơ thứ ba, tức là tiếp tục lời nhắn nhủ cảnh tỉnh: "nếu anh chẳng thể là tri kỷ của tôi, nếu chỉ muốn làm bướm vờn hoa trong chốc lát, thì hãy thôi đi kẻo khổ lòng nhau". Lớp nghĩa thứ hai không thiên về sự xua đuổi, mà giống với một sự thử thách. Bởi nàng biết kẻ chung tình sẽ chẳng vì xa mặt mà cách lòng. Người có tâm rồi sẽ vượt qua được để tìm đường đến với nàng.
Lớp nghĩa thứ ba tôi rất tâm đắc, cho rằng nó là hồn của cả bài thơ. Bạn đọc mà xem, "em van anh đấy, anh đừng thương em". Thực ra đây không phải là sự xua đuổi, nó là lời mời gọi đấy chứ. Ai chẳng biết người phụ nữ tỏ ra yếu đuối, dễ bị tổn thương, rất cần che chở, thực ra đã tự tạo cho mình một sức kiềm chế tối cao. Nếu tôi là người con trai trong tim nàng thì tôi đã bị cưa sóng sựơt rồi đấy. Đối với tôi, đây là lời chủ động thúc đẩy tình cảm rất tinh tế của người con gái. Tinh tế nhưng mãnh liệt. Mãnh liệt bởi nó thổn thức mơ ước được yêu thương thực lòng. Chính vì mãnh liệt và chân thành nên câu thơ có khả năng đánh thức lòng thiện của con người. Dù là kẻ vô tình, dù nhỏ nhen tính tóan, nhưng con người có thể nghe được những lời như thế nhất định sẽ giật mình và rung cảm. Người con gái ở đây không còn là kẻ cành cao lá vàng nữa, thực ra nàng dám yêu, cần được yêu. Nàng chấp nhận trả giá, miễn là tình yêu ấy xứng đáng.

Vài lời ngòai lề về Nguyễn Bính. Đây là nhà thơ tôi ngưỡng mộ bởi tâm hồn ông đích thực là của thi nhân, một thi nhân chân chính. Rất ít nhà thơ khắc họa tâm tình người con gái Việt Nam một cách tài hoa như Nguyễn Bính. Những cô gái của Huy Cận, Xuân Diệu, Lưu Trọng Lư, ... khi đọc ta không thấy cái hồn phụ nữ Việt Nam phả vào mãnh liệt như Nguyễn Bính. Đọc thơ ông, tôi cảm thấy mình có con mắt nhìn hiền hòa, thông suốt hơn. Mỗi khi về lại quê hương, thấy những cô gái trên mảnh đất quê mình, dù họ là những tiểu thư áo dài khuy bấm hay những cô gái phong sương đứng ở góc đường, dù là những cô tay quấn xà cạp còng lưng đạp trên thồ hay những cô mặc juyp, đi ủng cao gót, chạy xe @,... thì tất cả vẫn không thay đổi, vẫn còn nguyên vẹn. Họ là những bóng hồng khác nhau thấp thóang trong thơ của Nguyễn Bính.

Bài viết này được sửa chữa mông má bởi Tiểu Vũ: Apr 17 2004, 06:38 AM

[khoaitayran]

XA CÁCH (Nguyễn Bính)

Nhà em cách bốn quả đồi,
Cách ba ngọn suối, cách đôi cánh rừng;
Nhà em xa cách quá chừng,
Em van anh đấy, anh đừng thương em (*)

(*) về sau được NB sửa lại thành "em van anh đấy, anh đừng yêu em"

Các bác bình tớ nghe với.

Tớ cũng nghĩ đây là yêu xa. Nhưng không phải vì cách núi cách sông vượt rừng lội ruộng. Tớ không thích thơ Nguyễn Bính, có thể vì tớ không thích lục bát nhưng tớ cũng biết vài bài, có cảm giác thường ý chính của NB khá rõ trong đề thơ rồi. Xa cách. Không phải cách núi sông. Xin lỗi Rên vì tớ nhào vào đây chơi nhưng không bình gì- hìhìh tại vì nàng đâu có chấm điểm ghi vào sổ điểm cho tớ Nếu có thì cũng nên chuyện đấy Còn câu cuối được NB sửa lại tớ không thích bằng lúc đầu. Yêu anh nào thích nghe người nói yêu mình cơ, dù đã nghe cắt nghĩa "thương" có thể còn là yêu + nhiều hơn thế. Nhưng ở đây nghe "thương" thấy "thương" hơn.

Nàng nghe cắt nghĩa của đàn ông về yêu và thương rồi chứ?

[mưa]

Nàng nghe cắt nghĩa của đàn ông về yêu và thương rồi chứ? 

Hình như chưa. Thế nào cơ?

[Yến xào]

XA CÁCH (Nguyễn Bính)

Nhà em cách bốn quả đồi,
Cách ba ngọn suối, cách đôi cánh rừng;
Nhà em xa cách quá chừng,
Em van anh đấy, anh đừng thương em (*)

(*) về sau được NB sửa lại thành "em van anh đấy, anh đừng yêu em"

Các bác bình tớ nghe với.

Đang hay ho thế mà bác Bính lại sửa 'thương ' thành 'yêu ' , bài thơ coi như mất hẳn 90% giá trị .
Nguyến Bính là gã chân quê ,thô kệch , chắc mấy chục năm sau coi bộ ' hương đồng gió nội bay đi ít nhiều ' nên bác ta mới đâm ngớ ngẩn rồi táy máy sửa lại như thế ,ngớ ngẩn đến độ quên cả cách tỏ tình của gái quê .

Rõ ràng là đang nói về gái quê , núi , đồi , suối ,rừng mà lại . Gái quê không bao giờ sỗ sàng nói 'yêu ' . Các cụ ta ngày xưa ai nói 'yêu ' bao giờ .Đến ngay gã trai ba trợn liều mạng lắm cũng chỉ nói ' thương em' chứ mấy ai dám nói 'yêu em ' (nhưng nói 'lấy em ' thì có - bỏ qua công đoạn 2 mà lại ) . Từ 'thương' không những có ý nghĩa là 'yêu' mà còn là 'nhớ ' nữa .Bởi vậy nên mới nói 'nhớ thương ' . Với 3 quả đồi , 3 ngọn suối , 2 cách rừng ,xa như thế thì chỉ 'yêu' thôi không đủ đâu ,phải 'thương' các bác ạ . Khoảng cách không gian nó to ,nó mênh mông như thế ,chỉ có 'thương ' mới đủ sức đi cùng nỗi nhớ , và chỉ có như thế mới có thể đưa được người ta về bên nhau .

Bác nào cứ nghĩ là cô gái này tội nghiệp ,thấy xa quá nên buông lời từ chối cái thằng kia thì mới hiểu được 20% cái hay của bài thơ . Chúng nó tỏ tình cả đấy các bác ạ . Nó bảo : ê này ,xa thế có sợ không ,van đấy ,đừng 'thương em nữa nghe ' là muốn xem thằng kia thế nào ấy mà . Tỏ tình kiểu van vĩ nhưng nó dễ thương vô cùng . Nếu biết thằng kia không dám leo đồi vượt suối thì nó chẳng thèm van đâu

Nói chung sự sửa lại nói trên là 1 sai lầm của Nguyễn Bính .

Em thích từ 'thương' bởi nó gần với dân miền nam . Nghe nó rất dễ thương . 'Thương' không có nghĩa là 'mến' đâu . Bác nào đừng dại mà nói ' anh thương em nhưng rất tiếc anh không yêu em ' với con gái miền nam nghe . Nói 'anh mến em nhưng rất tiếc anh không yêu em ' thì được


Em thì em thích nói 'anh thương em ,anh nhớ em ' .Chứ mà 'anh yêu em ,anh nhớ em ' nghe nó giả giả điêu toa thế nào ấy . Em không nói 'người yêu ơi ' bởi nó củ chuối quá mà nói là ' người thương ơi '
P/S : Có cô nào để nói lời thương đây nhỉ

Bài viết này được sửa chữa mông má bởi Yến xào: Apr 18 2004, 03:01 AM