· [ ] · Những Trò Chơi Dân Gian Dành Cho Con Trẻ

[min]

Hồi tớ còn rất bé thì chưa có bi chai đâu, nên toàn làm bi bằng gạch hoặc đá thanh.

Bi bằng gạch thì làm khá dễ, nhưng rất dễ vỡ khi chơi với bi đá thanh.

Làm bi đá thanh tương đối lâu, nhưng không khó lắm, cho nên những cậu bé đang học lớp 1 lớp 2 như tớ đã làm rất ok.

Đầu tiên là ra lò gạch của làng, dụng cụ là 1 con dao cùn . Có thể chọn hoặc đập, gõ ... để kiếm một mảnh đá thanh thật đẹp, hình như ngoài bắc gọi đá thanh là đá xanh thì phải. Sau đó đưa về nhà và dùng dao cùn để đẽo, đẽo cho đến khi nó thành hình hài hòn bi thì phải dùng dao nhỏ để gõ, rất kỳ công, lúc này phải gõ thật nhẹ để bong ra từng lớp vảy đá. Chú nào bất cẩn là gõ vỡ bi như chơi . Công đoạn cuối là dùng hai lọ mực rỗng, để viên bi kẹp giữ miệng 2 cái lọ và quay tròn chúng để mài. Lúc này không phải là "vảy" bong ra nữa mà là bụi. Kết quả cuối cùng là một viên bi bằng đá thanh rất đẹp, rất tròn, bôi tí mỡ (hồi ấy chỉ có mỡ lợn ) vào bi thì càng thấy nó đẹp.

Còn đánh bi thì có khá nhiều dạng khác nhau. Có khi bị chúng nó ăn hết bi phải hì hụi ra lò gạch để kiếm nguyên vật liệu

[Hoang Yen]

Tớ mang cái này từ bên ném đá sang đây cho hợp chủ đề, món này cũng chưa thấy ai kể:


Chơi trò ném đá đột nhiên lại nhớ trò đánh đáo ngày xưa lâu ngày không thấy ai chơi nữa.
Hồi tớ 5-6 tuổi hay lõng nhõng theo anh trai đi chơi, đứng xem anh chơi đánh đáo với lũ bạn. Trò chơi lúc đông có đến 4-5 đứa, lúc vắng chỉ cần 2 cũng được.

Vật để chơi gồm những đồng xèng đập dẹt từ nắp chai bia, sang hơn thì dùng đồng năm xu có lỗ hồi bấy giờ, nhưng chỉ bọn con trai lớn mới chơi tiền thật như thế, gọi là đánh đáo ăn tiền. Một vật nữa rất quan trọng trong trò chơi là cái chì, được đổ bằng chì nóng vào trôn bát sứ ăn cơm.

Trên một cái sân bằng phẳng kẻ một đường ngang ở khoảng hai phần ba sân, lần lượt từng đứa rải những đồng xèng hoặc xu qua vạch sau đó dùng cái chì để ném cho úp trúng xèng, nếu xèng chập vào nhau thành đôi, ba thì dùng cái chì đánh cho tan đôi, ba nhưng không được chạm vào những xèng khác xung quanh. Ai đánh trúng, đánh giỏi thì được ăn nhiều xèng, xu.

Anh trai có lần mượn cái chì của một anh lớn hơn vài tuổi, chơi một buổi sau thế nào bị mất cái chì đi đâu đó, thế là bị anh kia đến nhà réo đòi suốt mấy tháng giời, nói thế để biết cái chì quí thế nào với tụi trẻ con hồi ấy.
Nghĩ lại hồi ấy cũng vui, bây giò trẻ con có nhiều đồ chơi hơn rất nhiều, nhưng có lúc nhìn thằng cu chơi một mình cảm thấy nó thiệt thòi hơn mình ngày xưa ở dãy tập thể có cả lũ trẻ con trai gái để chơi với.
Tả cho thằng cu nhà tớ nghe cái trò đánh đáo, nghĩ ra mới nhớ nhiều trò cũng mai một cả rồi. May ra ở những miền quê xa xôi vẫn còn chăng?

[min]

Trò đánh đáo này ngày còn rất bé (2-3 tuổi) em có thấy,đại khái chỉ thấy và nhớ thôi chứ lúc ấy bé quá hoàn toàn không thể biết luật chơi,tại vì dì ruột hay cõng đi xem. Hình như thường đánh ăn tiền, xài tiền xu. Có lẽ thời sau này tiền xu không được dùng nữa ( mới được dùng lại) nên trò này cũng tiêu.

Nhưng mà nói chung các trò dân gian bây giờ gần như mất hết rồi. Vì thanh thiếu niên thời nay có nhiều trò khác, chả liên quan gì đến dân gian. Hồi em còn ở nhà, năm 1999, mùa hè, lúc ấy lớn rồi, thèm thả diều nên làm 1 con thả cho vui. Nhưng thả 1 mình thôi vì chẳng có ai nữa. Vậy mà trước đó khoảng 10 năm, trẻ chơi diều đông như kiến.

Hồi bé, trưa nào cũng thấy 1 thằng làm mỗi cái ná chun đi bắn chim. Sau này không thấy ma nào nữa.

[Memory]

Phởn là chiến binh nào nhẩy. Ngày trước viết truyện, tài tình thế nào mình lại đặt tên cho 1 nhân vật là Nguyễn Văn Phởn

Là em anh Mìn ạh . Thế nào mà hồi xưa lần đầu mò vào làng chơi đụng mặt bác cái cốp mà thần tượng ngay được. Ấn tượng nhứt câu : Trần Mìn, không fải Trần Văn Mìn. Ấy thế mà thần tượng hẳn 1 thằng người nhá

[Evil]

Ngày xưa mình còn chơi nhảy dây, xông phi nữa. Hai cái trò này mình không giỏi nên không nhớ luật lắm.

[root]

Nhảy dây có 2 kiểu: nhảy đơn như kiểu người ta hay tập thể dục, có thể bắt chéo tay để tăng độ khó. Nhảy đúng động tác thì phải nhẹ nhàng, không co chân, dây quay nhanh và đều. Kiểu khác là có 2 người đứng quay dây, một lũ xếp hàng lần lượt vào nhảy, hết lượt lại vòng lại. Có thể có 2 người nhảy cùng một lúc. Nói chung là trò này con gái hay chơi.

Song phi tức là trò nhảy cao, thường sử dụng dây chun tết (bằng số chun đánh thắng từ trò bắn chun ở trên). Bắt đầu "mức xà" đầu gối, rồi đến sườn, đến ngực, đến cổ, đến đầu, rồi giơ tay thẳng cánh lên trời. Ở mức xà thấp thì có thể nhảy theo động tác "chân qua xà", tức là song phi. Không ai dám nhảy kiểu bụng qua xà hoặc lưng qua xà như vận động viên vì không có đệm. Đến mức xà cao thì phải móc, tức là dùng chân đá móc ngược sợi dây thấp xuống rồi lách người qua, không được chạm thân vào sợi dây. Đây là một động tác khó, nhưng chưa khó bằng mức xà cuối cùng: Phải xỏ 2 tay vào dép lê để móc ngược chân lên vin sợi dây xuống !!!

Ngoài ra còn có một trò nữa là ném lon, rất sôi động và hào hứng. Lấy 1 lon sữa bò rỗng đặt làm mục tiêu. Có 1 hoặc 2 người đứng canh lon. Tụi còn lại thì đứng cách đó khoảng 7-10m cầm dép ném lon. Nếu ném trượt thì phải chạy lên cạnh cái dép, chờ người sau ném đổ lon thì nhặt dép chạy nhanh về vạch xuất phát. Người canh lon có thể thoát khỏi số phận đứng gác bằng cách chạm vào người đang cầm dép chạy về khi lon không đổ. Tức là khi lon bị đổ, thì nguời canh phải nhanh chóng dựng lại lon rồi chạy theo bắt 1 thằng đang cầm dép chạy về chưa tới nơi.

Trong số các trò trên, đôi khi xảy ra những tình huống hoà cả làng hoặc thằng cầm canh bị "hầm" lâu quá (tội nghiệp ) nên phải phân xử nhanh. Cách làm thường là "win" tức là oản tù tì nếu có ít hơn 5 người. Nếu nhiều hơn thì phải dùng phương pháp "hầy" để phân loại rồi sau đó vào chung kết mới "win".

[phatastic]

Nhảy dây thường chấp nhận luật chơi "cứu bồ". Một người nhảy giỏi có thể nhảy trước, xong dùng gối đè lên để dây chùng xuống thấp. Thế là cả đám có thể cò cò mà nhảy qua.

Còn trò ném lon thì ặc ặc, ecb hay so sánh nó với trò chơi bowling. Quái, chơi bowling chán phèo, chả vận động, lại tốn tiền, thua xa tạc lon 1 trời 1 vực, thế mà không hiểu tại sao người ta bỏ tạc lon mà chơi bowling. Marketting chăng?

Có một trò chơi / điệu nhảy hồi xưa hay chơi khi sinh hoạt đội/ đòan. Thường là nhảy theo cặp, hoặc đứng thành vòng tròn lớn. Vừa nhảy chéo chân, vừa vỗ tay hoặc là chống tay ngang hông rất vui và dễ thương. hát bài: "Sol đố, mì la fa sol. Sol đố rề mì la fa sol. ......." (nhưng cái này thì không còn là trò dân gian rồi ?! hoặc là trò chơi dân tộc miền núi cải biên?

[Cung Mi]

Tạt lon, bác Phá

[phatastic]

Tạt lon, bác Phá 

ừ

Thế còn trò "chi chi chành chành". Ai còn nhớ rõ kô ha.

[Evil]

Nhảy dây có 2 kiểu: nhảy đơn như kiểu người ta hay tập thể dục, có thể bắt chéo tay để tăng độ khó. Nhảy đúng động tác thì phải nhẹ nhàng, không co chân, dây quay nhanh và đều. Kiểu khác là có 2 người đứng quay dây, một lũ xếp hàng lần lượt vào nhảy, hết lượt lại vòng lại. Có thể có 2 người nhảy cùng một lúc. Nói chung là trò này con gái hay chơi.

Còn một trò nhảy dây nữa, cũng dùng dây chun như chơi song phi ý. Nhưng mà nối hai đầu dây chun lại thành một hình tròn. Win nhau, hai đứa thua đứng ra làm cọc. Đầu tiên là lồng vào cổ chân, sau đó các bàn cao hơn là đầu gối, bụng, cổ tay, khuỷu tay, cổ, cũng có cả cái bàn lồng vào cổ tay rồi giơ lên cao.

Người chơi phải làm sao nhảy được vào khoảng trống giữa cái dây chun (vì lồng vào người hai đứa làm cọc thì cái hình tròn sẽ giãn ra thành một hình... elip mà) rồi phải thực hiện một số động tác nhảy ra nhảy vào, bắt chéo... nhưng mình không nhớ chính xác. Ah, mình nhớ có một kỹ thuật gọi là "móc", tức là nhẩy lên rồi khéo léo đưa đầu ngón chân khuều một bên dây chun xuống để cái hình elíp giãn rộng ra cho cả hội nhảy vào.