· [ ] · Những Dịch Giả Vn, giới thiệu

[lantuvien_ttt]

ừa, lần này mình phải cố đến nghe mới được. Lâu rồi ko đến hóng hớt gì. Đợt nghe anh Lập nói việc in ấn cũng loăng ngoằng quá, chắc giờ sách mới ra... thế mà vội giới thiệu nhể?

Nhân thể, thứ 7 này, tại cafe Đông Tây có giới thiệu cuốn Chuyện tình mùa tạp kỹ của Lê Anh Hoài, bạn nào quan tâm thì đến dự.

Em cũng hay đến quán Đông Tây mượn sách. ^^ Quen thân thân cô bé Ly Huyền, bé con bác Đ.T.Huyến.

Thứ 7 này thì về Thái Bình rồi.

Bài viết này được sửa chữa mông má bởi lantuvien_ttt: Oct 24 2007, 05:55 PM

[TươngGiang]

các bạn có ý kiến gì về dịch giả Phạm vũ Thịnh, người hay dịch các truyện ngắn của Murakami không?
Sau khi xem khoảng 3-4 tập Murakami mà anh PVT dịch thì mình kết luận là anh này có vẻ trung thành nguyên tác tối đa nhưng cách dùng tiếng Việt cho thấy anh ấy không hẳn là một người giỏi về tiếng Việt. Bằng chứng là nhiều từ anh ấy dùng không rõ nghĩa, hoặc thuộc về kiểu tiếng Việt cũ (lâu không dùng), nên nhiều khi có cảm giác câu văn bị thừa thãi, lê thê.

Thời gian vừa rồi (lâu lâu khoảng 3 tháng trước đây) mới đọc mấy tiểu thuyết TQ do bác Trần Đình Hiến dịch. Thấy hình như bác này dịch vội vàng quá nên có phần cẩu thả. Trong nhiều tình huống, biết là nhà văn cố tình để ngôn từ có vẻ đời, có vẻ thô tục, phản ánh sự tục tằn, vô học của nhân vật, nhưng cách bác dùng từ tiếng Việt vẫn thấy nó tục tằn không phải phép. Đọc mà có cảm giác như đọc truyện kiểu tiểu thuyết lâm li hình sự những năm chín mươi pha mùi báo An ninh thủ đô ấy.

[Thị Anh]

các bạn có ý kiến gì về dịch giả Phạm vũ Thịnh, người hay dịch các truyện ngắn của Murakami không?
Sau khi xem khoảng 3-4 tập Murakami mà anh PVT dịch thì mình kết luận là anh này có vẻ trung thành nguyên tác tối đa nhưng cách dùng tiếng Việt cho thấy anh ấy không hẳn là một người giỏi về tiếng Việt. Bằng chứng là nhiều từ anh ấy dùng không rõ nghĩa, hoặc thuộc về kiểu tiếng Việt cũ (lâu không dùng), nên nhiều khi có cảm giác câu văn bị thừa thãi, lê thê.

Thời gian vừa rồi (lâu lâu khoảng 3 tháng trước đây) mới đọc mấy tiểu thuyết TQ do bác Trần Đình Hiến dịch. Thấy hình như bác này dịch vội vàng quá nên có phần cẩu thả. Trong nhiều tình huống, biết là nhà văn cố tình để ngôn từ có vẻ đời, có vẻ thô tục, phản ánh sự tục tằn, vô học của nhân vật, nhưng cách bác dùng từ tiếng Việt vẫn thấy nó tục tằn không phải phép. Đọc mà có cảm giác như đọc truyện kiểu tiểu thuyết lâm li hình sự những năm chín mươi pha mùi báo An ninh thủ đô ấy.

Phạm Vũ Thịnh
Lưu Học Sinh tại Nhật 1966
Phan Châu Trinh 58 - 65

Sinh quán Hải Châu, Đà Nẵng. Quê nội Thanh Oai, Hà Đông. Tiểu học Trần Quốc Toản, Trung học Phan Châu Trinh 58-65, Đại học Tokyo, Nhật Bản. Tiến sĩ Điện tử. Nghề nghiệp : Tin học. Nghiệp dư : Phiên dịch tư liệu kỹ thuật Anh Nhật Việt. Hiện sống ở Sydney, Australia.

Hiện nay, bác Thịnh là người duy nhất dịch Murakami từ tiếng Nhật sang tiếng Việt, chứ ko dịch Murakami từ tiếng Anh sang tiếng Việt. Dịch tiếng Nhật rất khó, đó là điều mà tại sao các bác ấy thi nhau dịch bản tiếng Anh, hơn nữa, người thạo tiếng Nhật khi dịch, phải có tâm hồn cảm nhận và có ngữ điệu của văn chương, nên lại càng ít hơn...

Bác Thịnh dịch chỉ có mỗi chuyện là hơi khô khan một chút. Hơn nữa, toàn dịch truyện ngắn, trong khi các tiểu thuyết của Murakami được dịch từ tiếng Anh do Trần Tiễn Cao Đăng, Dương Tường (sắp có), Trịnh Lữ, Hạnh Liên+ Hải Thanh+ cụ Bùi Phụng hiệu đính (trong đó có cả Ngân Xuyên, ko rõ, Ngân Xuyên lấy tên Hải Thanh hay là cũng tham gia dịch?)...rồi sau này Phía Nam biên giới phía Tây mặt trời do Cao Việt Dũng dịch từ tiếng Pháp. À, có bạn Hoàng Long cũng dịch truyện ngắn của Murakami từ tiếng Anh nữa, Hoàng Long cũng là mới xuất bản tập truyện ngắn của mình, cũng nhiễm Nhật nặng nề.

Nói chung, dịch là một công việc khá vất vả, đòi hỏi sự tâm huyết, yêu văn chương và lao tâm khổ tứ.
Hơn nữa, riêng với trường hợp Murakami: Truyện ngắn của ông ko hề thu hút, hấp dẫn, và dễ hiểu, dễ cảm, dễ nhớ như Tiểu Thuyết. Bạn Zím đọc PV Thịnh chuyên dịch truyện ngắn của Murakami mà cảm thấy khô khan là đúng rồi, còn về từ cổ của bác Thịnh, thì ko nhiều. Các truyện ngắn đó, đa phần Murakami đã viết trong những năm 80-90.

***

Còn về bác Hiến, có ba khả năng xảy ra (võ đoán):
1 là dạo này bác cũng cao tuổi rồi, nên trí lực cũng có giảm đi.
2 là: bác nhận dịch của nhiều nhà đặt hàng quá, nên chắc chắn cũng có áp lực.
3 là: Văn Học Trung Quốc, như mấy cuốn tiêu biểu của bác Hiến dịch, thực sự là khi biên tập đã tinh giản xuống rất nhiều chi tiết (dễ gây sock, kinh hoàng, dã man, đường phố). Nên phần nổi ta đọc được trên tác phẩm đã xuất bản, đã dịch, chưa chắc đã là nguyên bản 100%.

[TươngGiang]

Hơn nữa, riêng với trường hợp Murakami: Truyện ngắn của ông ko hề thu hút, hấp dẫn, và dễ hiểu, dễ cảm, dễ nhớ như Tiểu  Thuyết. Bạn Zím đọc PV Thịnh chuyên dịch truyện ngắn của  Murakami mà cảm thấy khô khan là đúng rồi, còn về từ cổ của bác  Thịnh, thì ko nhiều. Các truyện ngắn đó, đa phần Murakami đã viết trong những năm 80-90.

Ý kiến riêng của tớ lại khác. Tớ là người thích truyện ngắn của Murakami hơn tiểu thuyết của ông. Tớ đọc tiểu thuyết của Murakami ko vì nó dễ cảm, dễ nhớ, thậm chí tớ còn quên luôn cả những đoạn ông miêu tả cô này anh kia tâm trạng abc ra sao. Tớ đọc tiểu thuyết của ông vì quan điểm và tinh thần của bản thân cuốn tiểu thuyết hơn. Chứ nếu chỉ vì nó dễ cảm dễ nhớ thì tớ sẽ đọc những tác giả khác, tỉ dụ như tớ đã rất thích Remarque chẳng hạn.

Còn về trường hợp truyện ngắn do bác Thịnh dịch, thì theo tớ nó có từ cổ không phải vì truyện do Murakami viết trong những năm 80-90 mà ngôn từ nó cổ. Cổ ở đây nghĩa là từ kiểu người Việt lâu rồi không dùng, ít thấy dùng, không hợp với người Việt bây giờ nữa. Không nên đổ là vì tác giả viết từ những ngày xưa mà ngôn từ dịch nghĩa ra phải cổ lỗ sĩ theo, trừ khi dùng từ Hán Việt chẳng hạn.

Nói thêm một chút về truyện ngắn của Murakami, tớ rất thích các ẩn dụ trong những truyện ngắn này. Tớ thích ngồi nghiền ngẫm nó, thi thoảng, trong một chốc lát nào đó, tự dưng có những liên tưởng tới nó và chợt thốt lên "thì ra như vậy". Cái đó là điều làm tớ khoái. Tớ không thích những gì mà cứ xoèn xoẹt như bà bán hàng rong bầy ra hàng mẹt

[Mr. Smith]

Codet bảo truyện ngắn của Murakami không hề thu hút chắc do cảm nhận của bạn. Chứ tớ thấy truyện ngắn của Murakami rất thú vị, tất nhiên các truyện cũng không đều tay, có nhiều chuyện cũng dở nhưng tớ thấy Murakami phong phú và phóng túng trong truyện ngắn nhiều hơn hẳn tiểu thuyết. Trong tiểu thuyết, Murakami vẫn có sự lúng túng và chưa thực sự nhuyễn. Trong truyện ngắn ông dễ thể hiện được cả khả năng tưởng tượng và khả năng quan sát tinh tế của mình mà không bị ràng buộc nhiều bởi cấu trúc- một điều rất quan trọng của tiểu thuyết.
Dịch truyện ngắn Murakami tớ nghĩ cái quan trọng là giữ được cái văn phong của ông ấy. Nhưng dù sao tớ cũng chưa đọc các bản dịch tiếng Việt truyện ngắn ông này nên cũng không có ý kiến gì.

[Mr. Smith]

À em zim nhắc tới Trần Đình Hiến. Tình cờ anh cũng đang đọc Báu Vật của đời do ông này dịch. Chắc giờ mới đọc cuốn này thì lạc hậu lắm lắm rồi, nhưng mà mình cũng vẫn hay lạc hậu.
Công nhận truyện Mạc Ngôn viết hấp dẫn thật, anh ngồi máy tính đọc suốt từ chiều tới giờ đọc hết 385/465 trang máy tính (bản in ra sách hình như là gần 800 trang). Đỉnh chỉ đọc 1 ít từ từ mà tới giờ đã gần hết.
Kể ra với Báu vật của đời và Đàn Hương Hình mà anh đã đọc thì việc Mạc Ngôn được độc giả Trung Quốc bầu là tác giả hay nhất Trung Quốc cũng không phải là quá đáng. Bút lực ông này mạnh mẽ, dữ dội, cay nghiệt đến phát sợ. Vừa ngoa ngôn, vừa là sử thi nước Trung Hoa thế kỷ 20, cuốn sách này gợi nhớ tới Trăm năm cô đơn và Cái trống thiếc.
Hôm trước đọc Ngân thành cố sự của Lý Nhuệ cũng thấy thích. Có vẻ như các nhà văn Trung Quốc hiện nay không phải thực sự độc đáo (trừ Cao Hành Kiện) nhưng có nhiều người viết sắc sảo và cuốn hút, và ở một trình độ trên cơ các nhà văn Việt Nam khá nhiều.

[Mr. Smith]

Mà dạo này mình lại thèm đọc sách tiếng Việt. Sách tiếng Anh thì chất đống ở nhà nhưng lười đọc :(. Đôi khi đọc tiếng Việt sẽ có những đoạn khiến mình tự nghĩ là nếu đọc cũng đoạn này bằng tiếng Anh thì chưa chắc sẽ cảm được như thế. Và tất nhiên là đọc tiếng Việt cũng nhanh hơn nữa.

Hôm trước cầm cuốn Bên kia bờ ảo vọng của Dương Thu Hương bằng tiếng Anh ở thư viện (tớ chưa đọc cuốn này) mà cứ ngần ngừ, cuối cùng lại đặt xuống không mượn vì không muốn đọc bằng tiếng Anh.

[TươngGiang]

À em zim nhắc tới Trần Đình Hiến. Tình cờ anh cũng đang đọc Báu Vật của đời do ông này dịch. Chắc giờ mới đọc cuốn này thì lạc hậu lắm lắm rồi, nhưng mà mình cũng vẫn hay lạc hậu.
Công nhận truyện Mạc Ngôn viết hấp dẫn thật, anh ngồi máy tính đọc suốt từ chiều tới giờ đọc hết 385/465 trang máy tính (bản in ra sách hình như là gần 800 trang). Đỉnh chỉ đọc 1 ít từ từ mà tới giờ đã gần hết.
Kể ra với Báu vật của đời và Đàn Hương Hình mà anh đã đọc thì việc Mạc Ngôn được độc giả Trung Quốc bầu là tác giả hay nhất Trung Quốc cũng không phải là quá đáng. Bút lực ông này mạnh mẽ, dữ dội, cay nghiệt đến phát sợ. Vừa ngoa ngôn, vừa là sử thi nước Trung Hoa thế kỷ 20, cuốn sách này gợi nhớ tới Trăm năm cô đơn và Cái trống thiếc.
Hôm trước đọc Ngân thành cố sự của Lý Nhuệ cũng thấy thích. Có vẻ như các nhà văn Trung Quốc hiện nay không phải thực sự độc đáo (trừ Cao Hành Kiện) nhưng có nhiều người viết sắc sảo và cuốn hút, và ở một trình độ trên cơ các nhà văn Việt Nam khá nhiều.

Tuy Mạc Ngôn ko phải là tác giả TQ mà em yêu thích nhưng trong số các tác phẩm của ông này có lẽ thích hơn cả là Sống đọa thác đầy rồi tới Tổ tiên có màng chân. Một số tác phẩm theo em là rất dở của ông là Rừng xanh lá đỏ, Tửu quốc,...

Lý Nhuệ là một trong số ít tác giả TQ mà em thích, nhưng trong Ngân Thành cố sự em không thích bằng Chốn xưa. Thích hơn cả trong số các tác giả TQ vẫn là Phùng Ký Tài. Tác phẩm của ông này, có lẽ, cũng phải nhờ đến bàn tay của dịch giả Phạm Tú Châu thì mới lột hết được cái tài hoa và tinh tế của cả tác giả lẫn tác phẩm.
Nhân đây, cũng muốn nói rằng, Phạm Tú Châu có lẽ là dịch giả văn học TQ mà em yêu thích nhất. Ở bà có cái cần mẫn, tỉ mỉ của phụ nữ nhưng lại có cái chất của học thuật, trí thức ngấm vào người nên câu từ của các tác giả được giữ gìn cẩn thận, dịch chi tiết, thấu đáo và có thể nói là hầu như không thấy lỗi.

Dịch giả dịch văn học TQ dở nhất mà em từng biết có lẽ là Sơn Lê, với tác phẩm Rừng hoang - Truyền thuyết Bản Cơ. Đọc không khác gì đọc văn bản hành chính, khô không khốc.

[TươngGiang]

à, cuốn Rebecca là cuốn duy nhất mà em đọc trọn vẹn từ tiếng Anh và không muốn đọc lại bản dịch tiếng Việt cho dù tìm được nó sau 6 năm kiếm mọi nhà sách. Lý do là khi đọc nó thì mình còn quá trẻ và đầu óc mình còn quá mơ mộng và phong phú để tưởng tượng về câu chuyện, giờ thì sợ đọc lại bản dịch lại khiến mình thất vọng.

[Thị Anh]

Hi hi, đúng là theo tớ, đọc truyện ngắn của Murakami, ko dễ nhằn như tiểu thuyết, và ko thu hút, cuốn người đọc so với tiểu thuyết của chính ông nhé. He he. So sánh hai cái cho nó tương quan với nhau chứ .

Còn cũng có thể cách cảm, và trình độ nhận thức của mỗi ng một khác nhau.

Cá nhân tớ vẫn đánh giá , đọc truyện ngắn của ông này, phải suy ngẫm nhiều hơn là đọc tiểu thuyết của ông ấy, và truyện ngắn của ông rất kén độc giả.