· [ ] · Love Story, Erich Segal

Biết kể gì về một người con gái hai mươi nhăm tuổi khi nàng đã chết?
Kể rằng nàng đẹp, và vô cùng thông minh. Nàng yêu Mozart và Bach, yêu nhóm Beatles, và tôi nữa. Một hôm nàng bỏ hẳn tôi vào cùng một rọ với tất cả mấy người ấy và âm nhạc của họ, tôi hỏi nàng xếp bọn tôi theo thứ tự nào. Nàng nhoẻn miệng cười và bảo”Theo thứ tự chữ cái”. Lúc đó, tôi cũng cười theo. Giờ đây, tôi tự hỏi trên bảng danh sách những người nàng yêu, nàng ghi tên tôi theo tên riêng – tức là đứng sau Mozart – hay theo họ của tôi, tức là cho phép tôi được len lỏi vào giữa Bach và nhó Beatles. Dù thế nào đi nữa, tôi cũng không phải là người đứng đầu. Nói ra thì có vẻ ngớ ngẩn, song tôi không thể chịu được ý nghĩ ấy, vì tôi đã lớn lên với ý nghĩ là ở đâu tôi cũn phải đứng đầu. Ở một số dòng họ có những truyền thống như thế.

***

Đầu năm học cuối cùng, tôi thường đến đọc sách tại thư viện trường nữ sinh Radcliffe. Không phải chỉ vì cảnh vật ở đấy đáng ngắm, dù rằng phải thú thật nó không làm tôi thờ ơ mà ngược lại, còn vì đó là một nơi yên tĩnh, không ai biết đến tôi, và các sách tra cứu lại ít bị mượn. Mai đã là ngày thi sử và tôi vẫn chưa giở trang nào trong số các cuốn sách cần đọc – một bệnh dịch tràn lan ở trường đại học Harvard. Tôi mới đi kiếm tại thư viện Radcliffe một trong những cuốn sách thông thái ấy để nó giúp tôi thoát nạn ngày hôm sau. Ở quầy thủ thư có hai cô gái. Một cô trông như một cái cây xanh tươi được tưới tắm chu đáo, dễ hình dung ra với cái vợt quần cặp bên nách, còn cô kia là một con mèo đeo kính. Tôi chọn con mèo con bốn mắt.

Chỗ bạn có cuốn Sự suy tàn của thời kỳ Trung cổ không?

Cô nàng ngẩng đầu lên nhìn tôi:
- Trường anh không có thư viện à?
- Cô bạn ơi, sinh viên trường Harvard có quyền đến đọc sách ở thư viện Harvard cơ mà.
- Tôi không nói đến quyền, anh sinh viên Dự bị ạ. Tôi nói đến đạo lý con người. Trường các anh có năm triệu cuốn sách, còn ở đây chúng tôi vỏn vẹn chỉ có vài ba nghìn.

May cho tôi chưa, cô nàng thuộc loại đáo để! Loại con gái nghĩ rằng số nữ sinh viên trường Radcliffe chỉ bằng một phần năm số nam sinh viên trường Harvard cho nên họ thông minh gấp năm lần. Nói chung, đó là loại thiếu nữ mà tôi thích xắt ra thành mảnh nhỏ, nhưng trong lúc này tôi cần đến cuốn sách khốn kiếp kia quá đi mất.

- Này cô bạn, tôi cần đến cuốn sách khốn kiếp ấy lắm.
- Yêu cầu không được nói năng lỗ mãng ở đây, anh Dự bị ạ.
- Cái gì mà cô bạn nghĩ tôi đã theo lớp Dự bị.

Cô gái bỏ cặp kính xuống rồi mới trả lời:
- Anh trông có vẻ giàu và ngốc.
- Nhầm rồi – tôi báo lại – sự thật là tôi nghèo và học giỏi.
- Ồ, không phải thế đâu, anh Dự bị ạ, tôi mới là học trò nghèo và giỏi.

Nàng nhìn thẳng vào đôi mắt tôi với đôi mắt nâu. Tôi có thể có vẻ giàu có, đúng thế, nhưng tôi không chịu để cho một con mèo con Radcliffe coi thường tôi, dù cho con mèo đó có đôi mắt đẹp đi nữa.
- Cô giỏi cái gì? – Tôi vặn hỏi.
- Giỏi vì tôi sẽ không nhận lời đi uống cà phê với anh.
- Nào tôi đã mời đâu.
- Aáy đấy, anh đã thấy anh ngốc chưa?

***

Tôi xin giải thích với các bạn tại sao tôi lại mời nàng đi uống cà phê. Nhờ không ngoan biết đầu hàng vào giây phút quyết định – nghĩa là bỗng nhiên làm ra vẻ muốn mời – tôi mượn được cuốn sách cần. Vì nàng không thể bỏ đi trước giờ đóng cửa thư viện nên tôi có đủ thời giờ nhồi nhét vào óc một số câu tủ về thời kỳ ảnh hưởng suy tàn của giới giáo sĩ nhường chỗ cho ảnh hưởng của chính quyền vào cuối thế kỷ mười một. Trong cuộc thi tôi được A trừ, đúng số điểm tôi thầm cho đôi chân của Jenny khi nàng từ sau quầy thủ thư bước ra. Tôi không thể nói là tôi cũng tặng ngần ấy điểm cho cách ăn mặc của nàng, nó hơi quá lôi thôi so với sở thích của tôi. Tôi đặc biệt không ưa cái túi kiểu túi của người da đỏ mà nàng dùng làm ví. May mà tôi không nói ra, vì sau đó tôi phát hiện chính nàng đã tự nghĩ kiểu và may lấy.

Hai chúng tôi đến cửa hàng Mitgie cách đó vài bước. Tôi gọi hai tách cà phê và một chiếc bánh kem chocolate (cho nàng).

- Tôi tên là Jennifer Cavilleri, gốc Ý.

Tôi cũng đoán vậy.
- Tôi ở khoa nhạc – nàng nói tiếp.
- Còn tôi là Oliver
- Tên riêng hay họ? – Nàng hỏi.
- Tên riêng – Rồi tôi thú nhận tên gần đầy đủ của tôi (nghĩa là gần như đầy đủ) là Oliver Barrett.
- Thế à? – Nàng thốt lên – Viết như nữ thi sĩ Barrett ấy à?
- Đúng – Tôi đáp – Nhưng không có họ hàng gì.

Trong giây phút im lặng tiếp theo tôi thầm cảm ơn thánh thần là nàng đã không đặt câu hỏi khó chịu quen thuộc: “Viết như hội trường Barrett ấy à?”. Bởi vì làm con cháu của kẻ đã cho xây hội trường Barrett là một nỗi nhục nhằn đeo đẳng của đời tôi. Đó là tòa nhà to lớn nhất và gớm ghiếc nhất ở trường Harvard, một kiến trúc khổng lồ dựng lên để suy tôn tiền bạc, tính hợm hĩnh và sự tôn sùng quá đáng trường Harvard của dòng họ nhà tôi.

Nàng vẫn im lặng. Lẽ nào chúng tôi đã không còn gì để nói với nhau? Hay tôi đã làm nàng chưng hửng khi bảo rằng tôi không phải là một người bà con của nữ thi sĩ Barrett? Nàng vẫn ngồi đấy, hơi mỉm cười với tôi một chút, nhưng chỉ có thế thôi. Để khỏi ngồi ngây ra như phỗng, tôi giơ mấy quyển vở ghi bài của nàng. Nét chữ của nàng thật kỳ cục, những chữ nhỏ và nhọn, hoàn toàn không có chữ hoa. Và nàng đang theo một số lớp khá chúa: văn học so sánh 103, nhạc lý 150, nhạc lý 201…

- Nhạc lý 201? Có phải là lớp cuối khóa không? Nàng gật đầu, không dấu được vẻ hãnh diện:
- Giáo trình âm nhạc đa âm của thời kỳ Phục hưng.
- Đa âm là cái gì?
- Không dính dáng gì đến xác thịt đâu, anh Dự bị ạ.

Mãi thế này, thực không thể chịu đựng được! Nàng không đọc từ Crimdon sao? Nàng không biết tôi là ai sao?

- Cô bạn ơi, cô bạn không biết tôi là ai à?
- Biết chứ – nàng trả lời với vẻ khinh miệt – Anh là kẻ có cái hội trường Barrett chứ gì?

Đúng nàng không biết tôi là ai rồi.
- Hội trường Barrett không phải là của tôi – tôi chống chế. Chẳng qua là bố của ông nội tôi đã tặng nó cho trường Harvard.
- Để cho cháu nội của con trai cụ cầm chắc một chỗ ở đấy phải không?

Thật quá lắm.

- Jenny này, nếu cô tin chắc tôi là một thằng mẻng như thế rồi, việc quái gì tôi phải đóng kịch để tôi mời cô đi cà phê?

Nàng nhìn thẳng vào mặt tôi, nhoẻn cười.

***

Nghệ thuật giành thắng lợi, đó còn là phải biết chịu thua một cách thoải mái. Không nghịch lý đâu. Và cái giỏi riêng của trường Harvard là nó có thể biến bất kỳ thất bại nào thành chiến thắng.

“Không may hả Barrett? Kể ra các cậu đã chơi một trận cũng ra trò đấy chứ?”
“Mình rất mừng là các cậu đã thắng. Mình muốn nói là các cậu đang quá cần một trận thắng”.

Tất nhiên, thắng lợi tuyệt đối thì tốt hơn. Tôi muốn nói nếu có thể, làm bàn vào phút cuối cùng tôi vẫn chưa hết hy vọng cuối cùng sẽ chinh phục được cô gái học gạo này của trường Radcliffe.

- Cô em học gạo này, tối thứ sáu này là trận đấu khúc côn cầu trên băng với đội Dacmao đấy.
- Thì sao?
- Tôi muốn cô em đến xem.

Với niềm tôn trọng thường có của trường Radcliffe đối với thể thao, nàng trả lời:
- Tại sao tôi phải làm khổ mình bằng cách đến xem một trận hốc cây mèng cơ chứ?
- Vì tôi chơi trong trận ấy – tôi trả lời với giọng hờ hững.

Im lặng một vài phút. Tôi tưởng như nghe thấy cả tiếng tuyết rơi.
- Chơi cho bên nào? – Nàng hỏi.

Khán giả vỗ tay hoan nghênh tôi trở lại sân. Barrett có mặt, mọi chuyện sẽ ổn đối với đội Harvard. Dù có nấp trốn ở chỗ nào, Jenny cũng không thể không nghe thấy những tiếng reo hò nhiệt tình mà riêng sự có mặt của tôi gây ra. Thế thì nàng ở đâu phỏng có gì quan trọng.
Nhưng nàng đang ở đâu?

On Rading bắn một quả hốc hiểm mà thủ môn đội chúng tôi gạt sang cho Jen Kennouê lại chuyển về phía tôi. Vừa trượt về phía quả cầu tôi tự nhủ mình có một phần giây đồng hồ để ngẩng đầu lên chỗ các hàng ghế tìm Jenny. Đó là điều mà tôi làm. Tôi nhìn thấy nàng. Nàng đang ở kia kìa.

Còn tôi thì ngã bệt xuống sân băng. Hai cầu thủ đối phương đã đến chân tôi và tôi bị ngã bệt xuống sân. Không ai hiểu nỗi tủi nhục đến nhường nào, Barrett đo sân! Vừa trượt đi, tôi vừa nghe thấy các cổ động viên trung thành của Harvard phàn nàn cho tôi và đám cổ động viên khát máu của Dartmouth đồng thanh hô: “Thịt nó đi! Thịt nó đi!”

Jenny sẽ nghĩ thế nào đây?

Đội Dartmouth đã lại đẩy trái cầu về phía cầu môn đội chúng tôi, và thủ môn của chúng tôi đã gạt được một cú bắn của họ. Kenoue chuyền cho Johnston rồi Johnston lại chuyền cho tôi (trong đó tôi đã đứng dậy). Tiếng khán giả reo hò ào ào nổi lên. Lần này thì nhất quyết phải làm bàn, tôi đón lấy trái cầu, lao hết tốc lực vượt qua vạch xanh của Dartmouth. Hai hậu vệ đối phương xông thẳng về phía tôi.

- Nhanh lên, Oliver, nhanh lên! Quật ngã chúng đi!

Tôi nghe thấy tiếng lanh lảnh của Jenny vượt lên trên tất cả tiếng hét khác. Nó sao mà dữ dội một cách ngọt ngào. Tôi né tránh một trong hai gã hậu vệ và đâm vào gã kia mạnh đến nỗi hắn đứt hơi xong rồi tôi không nên bắn quả cầu đi trong lúc đang ở tư thế không thăng bàng mà chuyền sang cho David Johnston vừa tiến tới bên phải tôi. David đưa thẳng quả cầu vào lưới đối phương. Harvard ghi bàn thắng!

Tức thì tôi, David Johnston và các đồng đội khác, chúng tôi ôm hôn nhau. Bọn chúng tôi ghì lấy nhau, hôn nhau, vỗ vào lưng nhau, nhảy cẫng lên. Khán giả reo hò. Gã cầu thủ đội Dartmouth mà tôi vừ a mới húc xong hãy còn nằm mơ màng. Các cổ động viên quẳng các tờ chương trình xuống sân. Lần này Dartmouth thực sự bị gãy lưng. (Tất nhiên đó là một cách nói ẩn dụ: gã hậu vệ kia đã đứng dậy sau khi đã lấy lại hơi). Chúng tôi cho đội Dartmouth phơi áo 1-0.

***

Nếu tôi là một kẻ đa cảm và nếu tôi gắn bó với Harvard đến mức muốn treo một bức ảnh của trường này trong phòng thì ảnh ấy không phải là ảnh Hội trường Wintherop hay nhà thờ Memphia mà là sân tập Dilan. Nếu tôi có một ngôi nhà tâm linh tại Harvard thì chính là đó. Dù cho tôi có bị tước mất bằng tốt nghiệp vì nói như vậy, tôi vận cứ nói rằng thư viện Oaidono đối với tôi hoàn toàn không quan trọng bằng sân tập Dilan. Trong suốt cả quãng đời của tôi tại trường đại học, chiều nào tôi cũng đặt chân tới đây, chào lũ bạn bè bằng mấy câu tục tĩu thân ái, rũ bỏ mấy đồ trang sức bề ngoài của nền văn minh và biến thành nhà thể thao. Thật là khoan khoái biết bao khi cài đôi ghệt bảo vệ chân, khoác chiếc áo cầu thủ thân thương số 7, xỏ đôi giày trượt và ra sân.

Trở về Dilan sau các trận đấu lại càng sung sướng hơn. Cởi bỏ bộ quần áo cầu thủ đẫm mồ hôi, cứ để người trần như nhộng khoan thai ra mượn tấm khăn mặt.

- Hôm nay chơi tốt chứ Olie?
- Không đến nỗi nào, Risi ạ. Không đến nỗi tồi Jimmy ạ.

Rồi thì, dưới vòi hoa sen, nghe bình luận ai đã giáng những đòn gì cho ai và bao nhiêu lần tối thứ bảy trước. “Bọn mình đã làm cho tụi Mao Aida một mẻ, cậu hiểu không?…”. Ngoài ra, tôi có đặc quyền được dành riêng một nơi để suy tưởng một mình. Có cái may là bị đau ở đầu gối (may chứ, các bạn đã xem thẻ quân dịch của tôi chưa?) cho nên mỗi lần giao đấu xong là tôi phải chữa đầu gối bằng biện pháp xoa bóp bằng nước một chút. Ngồi xuống, và trong lúc nhìn dòng nước bơm từ vòi ra xoay tròn xung quanh đầu gối, tôi cố thể nhẩm tính các chỗ thâm tím và rách xước trên người. (Nhìn những vết thương ấy mà trong lòng cảm thấy thích thú), rồi nghĩ lan man đến mọi chuyện hoặc chẳng cái gì cả. Tối nay, tôi có thể nghĩ về một quả làm bàn, một quả chuyền khôn khéo và về việc tôi hầu như đã giật giải vô địch Hội Ivy ba năm liền.
- Ngâm chân chữa bệnh đấy à?

Đó là Jacky Fenn, huấn luyện viên đội chúng tôi và là người tự trao cho mình nhiệm vụ trông nom phần hồn cho chúng tôi.
- Chứ anh tưởng tôi vầy nước làm gì, anh Fenn?

Jacky Fenn đằng hắng, trên miệng một nụ cười ngốc nghếch:
- Cậu có biết chân cậu làm sao không Olie? Cậu có biết không?

Tôi đã nhờ đến tất cả các bác sĩ chỉnh hình ở miền Đông rồi, nhưng Fenn còn giỏi hơn tất cả.
- Cậu không ăn uống cho tử tế.

Tôi không hào hứng nghe…
- Cậu ăn không đủ muối.

Nếu tôi không bảo lại, có lẽ ông ấy sẽ bỏ đi chăng.
- Đồng ý, anh Jack ạ. Tôi sẽ ăn thêm muối.

Ông ta khoái lắm. Ông ta bỏ đi với vẻ mặt của một người đã hoàn thành nhiệm vụ. Dù sao tôi lại được một mình. Tôi đưa cả người đang đau ê ẩm một cách dễ chịu vào dòng nước xoáy nhắm mắt lại và cứ nằm thế, dìm người đến tận cổ trong làn nước. A a a a.

Chết rồi Jenny chắc đang chờ bên ngoài. Dù sao tôi cũng hy vọng như vậy! Tôi nghỉ ngơi khoan khoái ở đây không biết bao nhiêu lâu rồi trong khi nàng thì đứng ở ngoài trời giữa cái rét của Cambridge? Tôi lập một kỷ lục về tốc độ mặc quần áo. Người tôi chưa khô hẳn khi tôi đẩy cánh cổng chính của sân tập Dilan.

Gió lạnh ập vào người tôi. Trời rét buốt da buốt thịt và tối đen như mực. Thế mà vẫn còn một đám nhỏ cổ động viên lảng vảng bên ngoài. Hầu hết là những cựu cầu thủ trung thành với môn khúc côn cầu, những người về tinh thần mà nói chưa hề bao giờ thực sự cởi bỏ đôi ghệt che chân. Họ là những người như ông già Jordan Jensco trận nào cũng có mặt, dù là diễn ra trên sân nhà hay tại thành phố khác. Làm thế nào mà họ đi xem được đều đặn như vậy? Ý tôi muốn nói dù sao ông Jensco cũng là một chủ ngân hàng. Và họ đi xem như vậy vì lẽ gì?
- Oliver, chú mày hôm nay bị một mẻ ra trò nhỉ?
- Vâng thưa ông Jensco, chắc ông đã biết bọn kia chơi như thế nào.

Tôi tìm Jenny khắp nơi. Lẽ nào nàng đã bỏ đi rồi và về Radcliffe một mình?
- Jenny!

Tôi rời khỏi đám cổ động viên bước đi vài bước, nhớn nhác tìm. Bỗng nàng từ sau bụi cây hiện ra, khuôn mặt trùm kín trong một tấm khăn dài, chỉ hở có đôi mắt.
- Ở đây rét quá anh nhỉ.

Thấy nàng, tôi thật là mừng!
- Jenny!
Hầu như theo bản năng, tôi hôn nhẹ lên trán nàng.
- Em đã cho phép anh chưa?
- Gì cơ?
- Em đã cho phép anh hôn em chưa?
- Anh xin lỗi, đầu óc anh để đâu mất.
- Em thì không.

Bây giờ hầu như chỉ còn mỗi hai chúng tôi, trời tối và rét, và cũng đã khuya rồi. Tôi lại hôn Jenny, nhưng lần này không hôn lên trán và cũng không nhẹ nhàng. Cái đó kéo dài một lúc lâu êm ái. Khi xong Jenny cứ bíu chặt lấy tay áo tôi.
- Em không thích thế đâu – nàng nói.
- Cái gì cơ?
- Cái mà em thích.

Hai chúng tôi về bộ, tôi có xe hơi, nhưng Jenny thích đi bộ và suốt dọc đường Jenny cứ nắm lấy tay áo tôi. Không phải là tay tôi mà là tay áo tôi. Đừng yêu cầu tôi giải thích vì sao. Trước cửa nơi nàng ở, tôi không hôn nàng để chia tay tạm biệt.
- Jenny này, có thể anh sẽ không gọi dây nói cho em trong mấy tháng đấy.

Nàng im lặng một lúc, nhiều lúc, rồi cuối cùng hỏi.
- Tại sao?
- Nhưng cũng có thể anh sẽ gọi cho em ngay khi về phòng.

Tôi quay lưng và bắt đầu bỏ đi.
- Nỡm! – Tôi nghe thấy tiếng nàng lẩm bẩm. Tôi quay ngoắt người lại và làm bàn cách xa sáu mét:
- Em thấy chưa, Jenny, em chỉ biết ra đòn thôi chứ không biết nhận đòn.

Giá mà nhìn thấy vẻ mặt nàng, nhưng những lý do chiến lược không cho phép tôi quay lại.

***

Khi tôi về tới phòng mình, Ray Stratton, anh bạn ở cùng phòng với tôi, đang chơi bài với hai người bạn trong đội bóng.
- Xin chào bầy thú.

Họ đáp lại bằng những tiếng gầm gừ thích ứng.
- Tối nay làm ăn ra sao, Olie? – Ray hỏi.
- Một quả chuyền quyết định và một bàn thắng – Tôi đáp.
- Với Cavilleri?
- Điều đó không liên quan gì đến cậu – Tôi sẵng giọng.
- Ai thế? – Một trong hai người kia hỏi.
- Jenny Cavilleri – Ray trả lời – một cô gái giỏi nhạc.
- À, tớ có biết cô ấy – người bạn thứ hai nói. Cô ta khó gần đấy.

“Không thèm để tâm đến những lời thô bỉ của bọn bậy bạ này, tôi chăm chú gỡ dây điện thoại để đem máy vào gian buồng riêng của tôi.
- Cô ta chơi piano tại câu lạc bộ Bach – Straton nói.
- Còn với Barrett thì cô ta chơi gi?
- Chắc là chơi trò dắt tay nó chứ gì?

Những tiếng cười ồn ào và những tiếng gầm gừ: bầy thú bày tỏ sự thích thú.
- Thưa các ngài, để khỏi làm phiền các ngài… - Tôi cáo từ bọn họ, rồi đóng cửa phòng tôi lại để bịt đi một đợt âm thanh khác không có mấy tính người. Tôi cởi giày, nằm duỗi lưng trên giường và quay số điện thoại của Jenny.

Chúng tôi thì thầm nói chuyện với nhau.
- Jenny này…
- Hả?
- Jenny ơi… em nghĩ thế nào nếu anh nói với em… Tôi ngập ngừng. Nàng chờ đợi.
- Rằng anh cho rằng… anh yêu em.

Đầu dây bên kia im lặng một lúc. Rồi nàng trả lời, rất dịu dàng:
- Em sẽ nghĩ… anh mèng lắm.

Nàng dập máy.
Tôi không đau khổ mà cũng không ngạc nhiên.

(còn tiếp)

Hi hi, hồi xưa chính là tớ đọc bản dịch này, thấy cái này rất hay. Có điều bị thiếu 1 câu ở đây (theo trí nhớ của tớ):


Thật quá lắm.

- Jenny này, nếu cô tin chắc tôi là một thằng mẻng như thế rồi, việc quái gì cô phải đóng kịch để tôi mời cô đi cà phê?

- Vì em thích dáng người anh (hình như bản tiếng Anh là "becouse I like your body")

Nàng nhìn thẳng vào mặt tôi, nhoẻn cười.

Mấy lần em cũng bập bõm dịch ,nhưng đọc thấy của chúng nó làm cũng chả hay ho gì ,chi bằng ta ngồi sáng tác sướng hơn

Tôi bị thương trong trận đấu với đội trưởng Cornell. Cũng là tại tôi. Đang lúc giao đấu hăng, tôi đã phạm phải sai lầm tai hại là gọi trung phong đội họ là “gái già Canada”. Sai lầm của tôi là quên mất bốn cầu thủ đội họ là người Canada, và cả bốn, tôi nhận ra ngay tức thì, đều là những kẻ cực kỳ yêu nước, thân hình vạm vỡ và không nặng tai chút nào. Ngoài cái đau còn cộng thêm cái nhục nữa là người ta lại phạt tôi cơ chứ. Mà không phải là phạt nhẹ: nghỉ đấu năm phút vì chơi dữ. Phải nghe những lời nhiếc móc của đám cổ động viên đội Conen khi trọng tài loan báo lệnh phát mới biết thế nào là tức. Không có mấy cổ động viên của Harvard đến tận thành phố Ithaca bang New York này, tuy vậy là trận quyết định chức vô địch hội Ivy. Năm phút treo giò! Lúc bước vào khoang phạt, tôi thấy ông bầu đội tôi vò đầu bứt tai.
Jackie Felt chạy lại chỗ tôi. Chỉ đến lúc bấy giờ tôi mới nhận ra là cả bên phải mặt tôi đầy máu. Anh ta cứ vừa lẩm bẩm kêu “Khổ chưa, khổ chưa. Onli” vừa xoa nhẹ chiếc đũa có thuốc se da lên mặt tôi.

Tôi không nói gì cả, chỉ nhìn trân trân vào khoảng không trước mặt. Tôi xấu hổ không dám nhìn xuống sân băng nơi những nỗi lo ngại nặng nề nhất của tôi chẳng mấy chốc trở thành sự thật: dậm chân, reo hò. Thế là hai bên bằng điểm nhau. Đội Cornell rất có thể thắng trận này… và giật mất giải. Bực quá… thời gian bị phạt của tôi chưa được một nửa.

Phía bên kia sân băng nhóm cổ động viên của đội Harvard lèo tèo có mấy người thì ỉu xìu và chẳng nói chẳng rằng gì cả. Cổ động viên của cả hai đội đã quên bẵng mất tôi rồi. Chỉ có mỗi một khán giả duy nhất là còn dán mắt nhìn về phía khoang phạt. Phải rồi, ông ta ngồi đây. “Nếu họp xong sớm ba sẽ cố đến Cornell”. Ngồi giữa đám cổ động viên của đội Harvard – nhưng không hò hét gì, cố nhiên rồi – là Oliver Barrett III.

Qua sân băng, ông-già-mặt-lạnh lùng và im lặng nhìn những giọt máu cuối cùng khô đi trên gương mặt đứa con trai độc nhất của ông. Ông có thể nghĩ gì khi ấy? Chà, một cái gì đại loại như thế này:
“Oliver, nếu con thích đấm đá đến thế, sao không vào một đội quyền anh?”

- Ở Exeter không có đội quyền anh, ba ạ.
- Có lẽ ba không nên đến xem các trận hockey của con thì hơn.
- Ba tưởng con đánh nhau để làm vui lòng ba à?
- “Vui lòng” không ba không nghĩ thế.

Ai mà có thể kể ra được những gì ông ta nghĩ? Oliver Barrett III là một ngọn núi Rasomo biết đi, năm thì mười họa mới thốt ra thành lời. Một bộ mặt tạc trông đá.

Có thể là như mọi khi. Ông-già-mặt-đá tự khen mình: hãy nhìn ta đây này, tối nay rất ít khán giả từ Harvard đến đây, thế mà ta đây, ta có mặt. Ta, Oliver Barrett III, một nhân vật cực kỳ bận rộn, phải cai quản mấy cái nhà băng, vân vân, ta đã bỏ thời giờ đến tận Cornell xem một trận hockey mèng. Thế có tuyệt không nào? (Đối với ai mới được cơ chứ?)

Khán giả lại hò reo, nhưng lần này thật điên cuồng. Đội Cornell lại ghi thêm một bàn nữa. Tỷ số thế là nghiêng về phía họ. Mà tôi thì vẫn còn hai phút ở tù. Davey Johnston từ bên sân nhà vượt lên, mặt đỏ bừng bừng. Anh ta lướt qua ngay cạnh tôi mà không thèm đưa mắt nhìn tôi. Mà này, có phải mắt anh ta ngấn lệ không? Đúng, tôi biết, trận này quyết định giải về tay ai, nhưng mà dẫu vậy… ai lại khóc! Quả thật David, thủ quân đội tôi, đã có một thành tích không tưởng tượng được nổi: cả ở trường trung học lẫn khi lên đại học. Y như một nhân vật truyền thuyết. Mà năm nay là năm học cuối cùng của anh. Và đây là trận đấu gay go cuối cùng của đội chúng tôi.

Kết quả là chúng tôi thua với tỷ số 3-6.

Sau trận đấu, phim chụp điện quang xác định tôi không bị gẫy một chiếc xương nào, mà chỉ bị bác sĩ Richard Selzer khâu cho mười hai mũi trên má. Jackie Felt không chịu vắng mặt trong cuộc phẫu thuật và cứ lải nhải với người thầy thuốc trường Cornell là tôi không ăn uống đầy đủ và tất cả những chuyện này lẽ ra đã không xảy ra nếu tôi chịu dùng đủ các viên muối. Sendo để ngoài tai những lời của Jack nghiêm ngặt bảo tôi rằng xuýt nữa tôi làm hỏng “sàn hốc mắt” (thuật ngữ y học nói như vậy) và đối với tôi tốt nhất là nghỉ chơi một tuần. Tôi cảm ơn ông. Ông đi, có Fenn theo chân và miệng không ngừng nói về chế độ ăn. Tôi mừng là được một mình.

Tôi mở hoa sen cho nước chảy từ từ lên người, tránh để dây nước vào khuôn mặt đang đau ê ẩm, tác động gây tê của chất novocain yếu dần, nhưng trong thâm tâm tôi có phần vui vui khi cảm thấy đau. Ý tôi muốn nói là chẳng phải chính tôi đã làm hỏng bét mọi chuyện ư? Chúng tôi đã để tuột mất khỏi tay danh hiệu vô địch, cắt ngang cả một chuỗi liên tục các trận thắng. Tất cả các cầu thủ học năm cuối cùng đều là những người chưa hề bị thua trận nào cả và cả chuỗi chiến thắng liên tục của Davey Johnston nữa. Có lẽ không phải là lỗi hoàn toàn ở tôi, nhưng trong lúc này tôi cứ có mặc cảm tôi có lỗi.

Phòng thay quần áo không còn một ai. Mọi người hẳng đã về hết khách sạn. Chắc không có ai thấy thích gặp tôi hoặc nói chuyện với tôi. Tôi tự dọn túi đồ của mình rồi ra về, cay đắng đến nỗi đúng như thấy có vị gì đắng đắng trong miệng… Bên ngoài, không còn mấy cổ động viên của trường Harvard trong cảnh hoang vu băng giá của thành phố Ithaca mạn bắc bang New York.
- Má của cậu ra sao rồi Barrett?
- Tốt thôi, ông Jensco ạ, cảm ơn ông.

Một giọng quen thuộc khác cất lên:
- Ba nghĩ con nên dùng một khoanh thịt bò nướng.

Đó là tiếng Oliver Barrett III. Đúng là chỉ có ông ấy mới đưa ra cách chữa cổ xưa ấy cho một người bị một bên mặt thâm tím sưng vù.
- Cảm ơn ba, bác sĩ đã làm tất cả những gì cần thiết – tôi chỉ vào miếng băng phủ lên mười hai mũi khâu của Sendo.
- Ba muốn nói về cái dạ dày của con, Oliver.

***

Trong bữa tối hai cha con chúng tôi đã có một buổi nói chuyện như lệ thường tức là không đâu vào đâu cả. Những buổi chuyện trò ấy bao giờ cũng bắt đầu bằng câu hỏi “Thế nào con dạo này ra sao?”. Và kết thúc bằng câu “Con có cần gì không?”
- Thế nào con dạo này ra sao? Oliver?
- Tốt, ba ạ.
- Mặt con có đau không?
- Không. Ba ạ.

Mặt tôi bắt đầu làm tôi nhức nhói vô cùng.
- Ba muốn thứ hai này Jack Wenn đến xem cho con một tí.
- Không cần, ba ạ.
- Ông ấy là một nhà chuyên môn.
- Bác sĩ trường Cornell đâu phải là một viên thú y, - tôi nói, hy vọng làm nguội bớt cái say mê theo thời thượng của cha tôi đối với các nhà chuyên môn, các chuyên gia và tất cả những người “hạng nhất” nói chung.
- Quá tệ, - Oliver Barrett III nhận xét, rồi nói thêm điều mà thoạt tiên tôi nghĩ là một câu hài hước – con đã bị thương tích, thú vậy.
- Vâng, đúng thế (Tôi có nên cười không nhi?). Tôi bỗng tự hỏi không biết cái câu hầu như châm biếm kia của cha tôi có phải là ngầm khiển trách cách xử sự của tôi trong trận đấu không.
- Phải chăng ba muốn nói trong trận tối nay con đã xử sự như một con vật.
Vẻ mặt ông cho thấy ông khá thích thú là tôi đã hỏi ông câu đó, nhưng ông chỉ trả lời:
- Chính con đã nói đến thú y.

Đến đoạn này, tôi quyết định chúi mũi vào thực đơn.

Khi món ăn chính thức được dọn lên thì ông già bắt đầu một trong những bài tiểu thuyết giáo giản lược của ông lần này nói về, nếu như tôi nhớ đúng – mà tôi thì cố làm sao cho khỏi nhớ – về thắng và bại. Ông nhận xét là chúng tôi đã để tuột mất giải (sáng suốt làm sao?)

Nhưng xét cho cùng, trong thể thao cái quan trọng không phải là thắng mà là thi đấu. Câu đó làm tôi ngờ ngợ đến phương châm của Đại hội Olempic và tôi cảm thấy rằng những câu tiếp theo sẽ nghiền tan ra như cám những chuyện vặt vãnh như các giải vô địch của Hội Ivy, nhưng tôi không có bụng dạ nào mà cùng với ông lao vào con đường Thế vận đó cho nên tôi dọn cho ông xơi khẩu phần “Vâng, ba ạ” rồi tôi ngậm miệng.

Câu chuyện như vậy là diễn ra theo đúng mô hình quen thuộc để dẫn đến cái đề tài không ra đề tài, mà ông già ưa thích, đó là các dự định về tương lai của tôi.
- Này Oliver, con có tin gì về trường Luật không?
- Thực ra, con chưa dứt khoát quyết định về trường luật, ba ạ.
- Điều ba muốn hỏi chỉ là trường luật đã quyết định dứt khoát về con chưa.

Đây có phải là một câu châm biếm nữa không? Tôi có nên mỉm cười trước cách chơi chữ thân ái của cha tôi không?
- Không, ba ạ. Con không nhận được tin gì của họ.
- Ba có thể gọi dây nói cho Price Zimmermann.
- Đừng! – Một phản xạ tức thời làm tôi ngắt lời ông – Không cần đâu, ba ạ.

Oliver Barrett III nói một cách đạo đức.
- Không phải để yêu cầu gì ông ta mà chỉ để hỏi tin.
- Con muốn nhận được thư báo cùng một lúc với chúng bạn. Không cần đâu, ba ạ.
- Thôi được rồi.
- Cám ơn ba.
- Với lại, ba thấy không vì lẽ gì mà con lại không được vào học, - ông nói thêm

Tôi, không biết vì lẽ gì, nhưng mà O.B. III có tài làm hạ giá trị của tôi, ngay cả khi ông nói với tôi những câu tán dương nhất. Tôi trả lời:
- Chưa chắc, vả lại, họ không có đội khúc côn cầu. Tại sao tôi lại nhún mình như vậy? Có lẽ chỉ vì tôi muốn làm ngược lại những điều ông nói.
- Con còn có những khả năng khác nữa chứ. – Oliver Barrett III nói, nhưng kể ra những khả năng ấy là gì. (Tôi không chắc ông đã kể ra được).

Bữa ăn cũng bị nhạt nhẽo như câu chuyện, trừ có điều là tuy tôi có thể đoán trước được là bánh mì bị ỉu ngay cả trước khi bánh được dọn ra nhưng tôi không bao giờ đoán nổi cha tôi sẽ dọn ra cho tôi xơi vấn đề gì.
- Với lại, vẫn còn có đội Hòa Bình – ông nói một cách hoàn toàn không ăn nhập vào đâu cả.
- Gì cơ ạ? Tôi hỏi, không biế là ông nêu lên một sự việc hay đặt một câu hỏi.
- Ba cho rằng đội Hòa Bình là một nơi rất tốt, con thấy thế nào?
- Dù sao thì cũng tốt hơn đội Chiến Tranh.

Thế là hòa. Tôi không biết ông định nói gì và ngược lại ông cũng vậy. Hai chúng tôi đã nói xong vấn đề này chưa? Chúng tôi bây giờ sẽ bàn đến thời sự hay chính trị chăng? Không. Tôi đã phút chốc quên mất rằng chủ đề lớn của chúng ta là và hiện vẫn là các dự định về tương lai của tôi.
- Chắc chắn là ba không có ý kiến gì phản đối việc con vào đội Hòa Bình, Oliver ạ.
- Ngược lại cũng vậy, ba ạ. – tôi trả lời, không muốn chịu thua trước một tấm lòng hào hiệp nhường ấy.

Tôi tin chắc bất luận, thế nào ông già không bao giờ để ta nghe tôi nói cho nên tôi không ngạc nhiên là ông đã không phản ứng lại lời châm chọc nhè nhẹ của tôi:
- Này con, các bạn con họ nghĩ thế nào?
- Gì cơ ạ?
- Họ cho rằng đội Hòa Bình thích hợp với cuộc sống của họ không?

Tôi chắc rằng cha tôi cần được nghe câu trả lời như con cá cần nước: “Có, ba ạ”.

Cả món khoai rán cũng bị ỉu nốt.

***

Khoảng mười một rưỡi đêm, tôi tiễn ông ra xe.
- Con có cần gì không, Oliver?
- Không ạ. Ba về ạ.

Chiếc xe hơi của ông vụt đi.

Giữa Boston và Ithaca có thể đi lại bằng máy bay, nhưng Oliver Barrett III thích đi xe hơi và tự mình lái. Không phải vì những giờ ngồi bên tay lái là một biểu hiện của tình cha con, mà đơn giản chỉ là vì cha tôi thích lái xe hơi thế thôi. Mà lái rất nhanh. Vào giờ khuya khoắt này, người ta có thể lái khá nhanh trên một chiếc xe Aston Martin DBS. Tôi hoàn toàn tin chắc rằng Oliver Barrett III có ý định phá kỷ lục của chính mình về thời gian nối liền hai thành phố Ithaca – Boston mà ông đã lập năm trước sau khi chúng tôi hạ đội Conel và giật giải. Tôi biết như vậy vì thấy ông xem đồng hồ.

Tôi trở về khách sạn để gọi dây nói cho Jenny.

Đây là giây phút đẹp đẽ duy nhất trong buổi tối này. Tôi kể hết với nàng về trận ẩu đả (lờ đi nguyên nhân thật sự) và cảm thấy nàng rất thích thú. Trong cái nhóm nhỏ các nhạc sĩ ẻo lả của nàng không có mấy ai biết ra đòn hoặc nhận đòn.
- Ít ra anh cũng đã nghiền nát gã đã đánh anh chứ? Nàng hỏi.
- Đã hẳn. Nát bét ra ấy chứ.
- Em tiếc là không được xem. Rồi chắc anh sẽ lại làm như vậy trong trận đấu với đội lên chứ?
- Tất nhiên.

Tôi mỉm cười. Nàng yêu thích biết bao những điều giản dị mộc mạc trong đời!

(còn tiếp)

- Jenny đang nói điện thoại dưới nhà.
Cô gái phòng thường trực đã báo ngay cho tôi biết khi tôi chưa kịp xưng tên và nói lý do tôi đến Briggs Hall tối hôm thứ hai ấy. Tôi kết luận ngay đó là dấu hiệu tốt. Rõ ràng cô gái này đã đọc tờ Crimson và biết tôi là ai. Chuyện đó thì đã xảy ra với tôi nhiều lần rồi. Nhưng quan trọng hơn, đó là Jenny đã kể với cô ta tôi là người yêu của nàng.
- Xin cảm ơn, - tôi nói – tôi đợi Jenny ở đây.
- Bậy quá anh nhỉ, trận ở Cornell ấy. Tờ Crimson nói anh bị bốn đối thủ tiến công.
- Đúng. Thế mà tôi lại bị người ta phạt. Phạt năm phút.
- Thế à?

Sự khác nhau giữa một người bạn gái và một người ngưỡng mộ là với loại người thứ hai, chẳng mấy chốc ta không biết nói gì nữa.
- Jenny đã nói xong chưa cô?

Cô ta nhìn vào bảng tổng đài điện thoại và trả lời “Chưa”.

Ai mà Jenny có thể dành cho từng ấy thời gian xen vào cuộc hẹn hò với tôi? Tôi có biết rằng Martin Davidson, sinh viên năm thứ tư trường Adams House và là chỉ huy dàn nhạc tại Hội nhạc Bach, tự coi mình có những đặc quyền đối với Jenny. Không phải về mặt thể xác, tất nhiên rồi. Tôi tin chắc rằng anh chàng không biết vung lên cái gì khác ngoài cái đũa chỉ huy của mình. Dù thế nào đi nữa, tôi quyết định không thể dung thứ mãi sự lạm dụng này đối với thời gian của tôi.
- Buồng điện thoại ở đâu nhỉ?
- Dưới kia kìa.

Tôi đi về phía cô ta chỉ. Từ xa tôi thấy Jenny đang cầm máy nói. Nàng để ngõ cửa buồn điện thoại. Tôi bước từ từ, dáng thờ ơ, mong nàng sẽ nhìn thấy tôi – Tôi cùng với những vết thương và những miếng băng – và nàng sẽ bỏ máy nghe đến lao vào tay tôi. Bước lại gần, tôi nghe được lõm bõm những lời nàng nói vào máy điện thoại:
- Vâng ạ, được chứ! Nhất định được. Phil yêu quý. Tôi không bước một cách thờ ơ nữa. Nàng nói chuyện với ai vậy? Không phải Davidson tên hắn không có chữ Phil. Tôi đã tìm hiểu về hắn từ lâu trong danh sách lớp hắn: Martin Davidson 70 đường Riverside Drive, New York, sinh viên trường nghệ thuật và âm nhạc Adams House. Tôi cũng đã thấy ảnh hắn rồi, một khuôn mặt tỏ ra có một sự mẫn cảm nhất định, thông minh và một thân hình kém tôi chừng hai mươi lăm kilô. Nhưng rõ ràng đây không phải là Davinston. Hai năm rõ mười là Jenny Cavilleri đã bỏ rơi cả hai đứa chúng tôi vì một kẻ mà ngay lúc này đây, nàng đang hôn gửi qua máy điện thoại (với một vẻ trâng tráo đến thế nào!)

Tôi mới vắng mặt chưa đến bốn mươi lăm tiếng đồng hồ thế mà đã có một kẻ tên là Phil nào đó len vào trái tim Jenny rồi.

- Vâng, được chứ, Phil yêu quý. Nhất định được mà.

Đúng lúc nàng bỏ máy thì nhìn thấy tôi, và chẳng đỏ mặt một tí nào, nàng nhoẻn miệng cười, gửi tôi một cái hôn. Có thể giả dối được đến mức ấy cơ à?

Nàng hôn nhẹ lên bên má lành lặn của tôi.
- Này anh… trông anh khiếp quá.
- Anh bị thương mà, Jenny.
- Còn gã kia? Phải nặng hơn chứ?
- Nặng hơn, nhất định rồi. Với anh thì địch thủ bao giờ cũng bị nặng hơn.

Tôi lấy giọng hết sức hăm dọa mà nói câu này để nàng đồng thời hiểu rằng tôi sẽ loại ngay ra khỏi vòng chiến kẻ nào có ý định lẻn vào trái tim Jenny trong khi tôi xa mặt và tất nhiên là xa lòng nàng. Jenny nắm lấy tay áo tôi và hai chúng tôi bước về phía cửa.

Ra ngoài, lúc sắp bước lên xe, tôi hít đầy lồng ngực không khí ban tối rồi cố hết sức lấy giọng thật thản nhiên làm ra vẻ hỏi một cách bâng quơ:
- Jenny này.
- Gì cơ?
- Hừm… Phil là ai thế?

Vừa bước lên xe nàng vừa trả lời, bình thản:
- Bố em.

***

Tôi đâu tin được chuyện ấy.
- Em gọi bố em cộc lốc là Phil thôi à?

Tên bố em đấy. Còn bố anh, anh gọi là gì?

Có lần Jenny đã kể với tôi cha nàng đâu như làm bánh ngọt tại Cranston, một thị trấn nhỏ ở bang Rhodes Island. Ông đã một mình gà trống nuôi con, mẹ nàng đã qua đời trong một tai nạn xe hơi khi nàng hãy còn nhỏ xíu. Nàng kể chuyện ấy để giải thích tại sao nàng không có bằng lái xe. Về tất cả mọi lĩnh vực khác, cha nàng là một người “rất thông cảm” (đúng như lời nàng nói), nhưng về việc để cho đứa con gái cưng duy nhất của ông được lái xe thì ông rất mê tín không chịu. Điều đó đã làm nàng phải rất vất vả trong năm cuối ở trường trung học khi nàng học thêm dương cầm tại thành phố Providence. Nhưng nhờ vậy, nàng đã có dịp đọc hết các tác phẩm của Proust trên những chặng xe buýt dài.

- Bố anh, anh gọi là gì? – Nàng hỏi lại.

Đầu óc tôi đang để ở đâu đâu. Tôi không nghe rõ câu nàng hỏi.
- Em hỏi gỉ nhỉ?
- Khi nói về người sinh thành ra anh, anh gọi bằng gì?

Tôi trả lời bằng cái từ mà xưa nay tôi vẫn mơ dùng.
- Bố khỉ.
- Anh nói ngay vào mặt cụ à? – Nàng hỏi.
- Anh chưa bao giờ nhìn thấy mặt ông ấy.
- Cụ đeo mặt nạ ư?
- Phải, theo một nghĩa nào đó. Một cái mặt nạ bằng đá, loại đá rắn nhất.
- Thôi đi anh… Chắc cụ phải rất tự hào về anh, niềm vinh dự về thể thao của Harvard.

Tôi nhìn nàng, quả thực nàng chưa biết hết.
- Ông ấy cũng vậy, Jenny ạ.
- Cụ nổi tiếng hơn cả hữu biên đội vô địch Hội All Ivy sao?

Tôi hài lòng thấy nàng vui thích với tiếng tăm của tôi trong thể thao. Tôi rất tiếc sẽ phải làm cho tên tuổi mình mờ nhạt đi khi kể ra những thành tích thể thao của cha tôi.
- Ông ấy đã đi dự Thế vận hội năm 1928 trong môn đua thuyền.
- Oâi chao! Cụ giật giải chứ?
- Không!

Hẳn nàng phải nhận thấy rằng việc cha tôi chỉ về thứ sáu trong vòng đua chung kết đã an ủi tôi phần nào.

Hai chúng tôi không nói gì một lúc. Bây giờ Jeny có lẽ sẽ hiểu được rằng mang cái tên Oliver Barrett IV không phải chỉ có nghĩa là cuộc sống với cái tòa nhà bằng đá xám trong sân trường đại học Harvard mà còn phải thừa hưởng một truyền thống thể thao khá nặng nề, tóm lại là nặng nề đối với tôi.
- Nhưng cụ đã làm gì để được mang danh hiệu “Bố khỉ” – Jenny lại hỏi.
- Ông ấy áp chế tôi – tôi đáp
- Anh muốn nói là bố con anh bất hòa à?

Jen, anh xin em thôi đi, hãy miễn cho anh những chuyện gia đình của anh đã quá đủ đối với anh rồi.
- Sao nào, Oliver? Cụ áp chế anh những gì?
- Ông ấy bắt anh phải “giỏi”
- � kìa, “giỏi” thì có gì xấu đâu? – Nàng hỏi, thích thú với cách nói châm chọc đó.

Tôi giải thích cho nàng hiểu tôi ghét cái bị truyền thống của dòng họ Barrett sắp đặt cuộc sống cho mình… Chắc nàng cũng đã đoán ra điều đó khi thấy tôi co vai rụt cổ lúc phải thú nhận tôi mang một số hiệu ở sau tên tôi. Tôi cũng không thích thú gì khi phải bắt buộc chúng ra một con số X thành tích nào đó sau mỗi một quý mà Trời cho tôi sống.
- Ờ, mà đúng thật, - Jenny nói, giọng đầy vẻ châm chọc, - em đã nhận thấy anh rất ghét được điểm A, được đứng trong đội giật giải quán quân…
- Anh ghét là ghét ông ấy coi những điều đó là đương nhiên.

Nói toạc ra như vậy những suy nghĩ vẫn hằng lởn vởn trong đầu tôi (nhưng chưa bao giờ nói ra) khiến tôi vô cùng khó chịu, nhưng bây giờ tôi phải nói cho Jenny hiểu thật hết.
- Ông ấy rất tỉnh bơ mỗi khi anh giật được thành tích gì. Ông ấy coi đó là điều đương nhiên, em hiểu không?
- Cụ là người bận trăm công nghìn việc. Chẳng phải cụ điều khiển một đống nhà băng và bao nhiêu cơ sở kinh doanh khác nữa sao?
- Nhưng mà, hay chưa, em đứng về bên nào thế Jenny?
- Sao vậy, chiến tranh à?
- Rất đúng.
- Anh buồn cười lắm, Oliver ạ.

Rõ ràng tôi đã không thuyết phục được nàng. Thế là lần đầu tiên, tôi thoáng nhìn thấy một cái hố ngăn cách hai chúng tôi, một cái hố giữa hai nền văn minh. Cố nhiên, ba năm rưỡi học tại các trường Harvard và Radcliffe đã gần như biến được chúng tôi thành cùng một người trí thức kênh kiệu mà các học đường này thường nảy sinh, nhưng đến việc chấp nhận ý kiến cho rằng cha tôi là người đá thì nàng lại bám chặt lấy quan niệm của người dân Ý và Địa Trung Hải về tình cảm bố thắm thiết, không làm sao cho nàng nghĩ khác đi được.

Tôi tìm cách dẫn ra một ví dụ. Tôi kể lại buổi trò chuyện tức cười sau trận đấu ở Cornell. Lần này, tôi thấy rõ tôi đã làm cho nàng kinh ngạc, nhưng lại theo chiều hướng khác.
- Cụ đã đến tận Ithaca để xem một trận hockey mèng cơ à?

Tôi cố giải thích rằng cha tôi chỉ là một cái mặt nạ che đậy một cái gì trống rỗng. Còn nàng thì đầu óc cứ nghĩ đến việc ông ấy đã đi cả một chặng đường dài bao nhiêu cây số vì một sự kiện thể thao nhỏ mọn (tương đối thôi) đến vậy.
- Này Jenny, không nói chuyện khác được à?
- Ôi, lạy trời, anh ấm ức về cha anh đấy – nàng trả lời – Điều đó chứng tỏ anh không hoàn hảo.
- À ra thế! Em muốn nói rằng em thì hoàn hảo có phải không?
- Ồ, không đâu, anh Dự bị ạ. Nếu em mà hoàn hảo thì liệu em có đi chơi với anh không?

Lại trở lại chuyện mọi khi.

Tôi muốn nói đôi lời về quan hệ gần gũi giữa hai chúng tôi.
Trong một thời gian dài kỳ quặc, chúng tôi không có gần gũi xác thịt. Tôi muốn nói là không có một tí nào, ngoại trừ những cái hôn mà tôi đã kể (mà tôi còn nhớ hết trong từng chi tiết). Về phía tôi mà nói, đó không phải là nếp sống thông thường vì tôi là người tính tình có phần nóng vội, thích hành động. Nếu bạn đi nói với bất kỳ cô gái nào trong khoảng hơn một chục cô gái ở Wellesley và là Oliver Barrett IV từ ba tuần nay ngày nào cũng đi chơi với một cô gái thế mà vẫn chưa gần gũi cô ấy, thì các cô kia chắn chắn phá lên cười và thực sự hoài nghi sự quyến rũ của cô gái kể trên. Nhưng cố nhiên vấn đề hoàn toàn không phải là ở chuyện ấy.

Sự thực là tôi không biết làm gì.

Các bạn chớ có hiểu nhầm hoặc hiểu quá theo nghĩa đen lời tôi. Tôi biết tất cả mọi động tác cần thiết. Điều mà tôi không vượt qua nổi chính là các cảm xúc của tôi khi nghĩ đến việc làm các động tác đó. Jenny tinh ý đến nỗi tôi sợ rằng nàng sẽ cười mũi vào cái mà xưa nay tôi vẫn coi là phong cách dịu dàng, mơ mộng (không ai cưỡng nỗi) của Oliver Barrett IV. Tôi cũng sợ là sẽ bị cự tuyệt, đúng thế. Tôi cũng sợ là mình được chấp nhận vì những lý do không đẹp. Điều mà tôi cố diễn đạt một cách vụng về vừa xong, đó là đối với Jenny không như các cô gái khác, và tôi không biết nói về nàng như thế nào cũng như hỏi ai (“vậy thì hỏi em đây này” – về sau nàng bảo với tôi thế). Tôi chỉ biết là tôi có những cảm xúc ấy, vì nàng, vì tất cả những gì là nàng.
- Oliver, anh sẽ thi trượt mất thôi.

Jenny và tôi đang ngồi đọc sách tại phòng tôi vào một chiều chủ nhật.
- Oliver, nếu anh không làm gì khác mà cứ nhìn em học thì anh sẽ trượt mất thôi.
- Anh không nhìn em học mà là anh đang đọc.
- Nói vậy, anh nhìn chân em.
- Thỉnh thoảng thôi, mỗi khi hết một chương.
- Sách của anh có những chương ngắn quá đấy.
- Này, cô gái hợm mình ơi, em không chúa lắm đâu.
- Em biết. Nhưng em biết thế nào nếu anh coi là chúa.

Tôi quăng quyển sách của tôi sang một bên, đi ngang qua gian phòng, đến gần nàng.
- Jenny, em bảo anh làm sao mà học được John Stuart Mill khi mà từng giây từng phút anh muốn gần em.

Nàng cau mày.
- Oliver, không được đâu!

Tôi quỳ xuống cạnh nàng. Nàng lại cúi đầu và học.
- Jenny…

Nàng nhẹ nhàng gập sách lại, đặt xuống bàn rồi quàng hai tay quanh cổ tôi.
- Oliver, đừng…

Chuyện ấy đến liền ngay tức thì.

***

Sự gần gũi đầu tiên giữa hai chúng tôi trái ngược hoàn toàn với buổi gặp nhau lần đầu. Tất cả đều êm đềm dịu dàng. Tôi chưa hề hiểu ra con người thực của Jenny là như vậy: êm ái, những cử chỉ nhẽ nhàng và thấm đượm tình yêu. Nhưng điều làm tôi thực sự kinh ngạc là cả tôi cũng hiền lành, dịu dàng. Đó có phải là con người Oliver Barrett IV thực hay không?

Như tôi đã nói, trước kia tôi chưa bao giờ nhìn thấy Jenny dù chỉ là một cái áo thun hở khuy cổ. Tôi hơi ngạc nhiên khi phát hiện ra ngàng đeo ở ngực một chữ thập nhỏ xíu bằng vàng. Vào một lúc nghỉ ngơi trong buổi kỳ diệu đó, vào một trong những giờ phút mà mọi thứ đều quan trọng và chẳng có gì là quan trọng cả, tôi mân mê cái chữ thập đó và hỏi nàng có hay đi xưng tội không. Nàng trả lời không. Tôi bảo:
- Thế em không phải là một cô gái ngoan đạo à?
- Em là một cô gái, và em ngoan có đúng không?

Nàng tìm sự xác nhận trong đôi mắt và tôi mỉm cười. Nàng cũng mỉm cười và nói tiếp:
- Thế là được hai điểm trên ba rồi.

Tôi hỏi nàng tại sao lại có chữ thập đó, hơn nữa nó lại được hàng liền vào dây chuyền. Nàng giải thích chữ thập này là của mẹ nàng, nàng đeo vì lý do tình cảm chứ không phải vì tín ngưỡng. Câu chuyện quay trở lại hai chúng tôi.
- Oliver này, em đã nói với anh em yêu anh chưa nhỉ? Nàng hỏi.
- Chưa, Jen ạ.
- Tại sao anh không hỏi em?
- Anh sợ.
- Bây giờ anh hỏi em đi
- Jenny, em có yêu anh không?

Nàng nhìn tôi và trả lời, hoàn toàn không phải để lẩn tránh:
- Anh có đoán được không?
- Có yêu. Anh chắc vậy, có lẽ có.

Tôi hôn nàng vào cổ.
- Oliver?
- Sao em?
- Không phải em chỉ yêu anh…
- Trời ơi, lại chuyện gì nữa đây?
- Mà là yêu ghê gớm, Oliver.

(con tiep)

Tôi rất quý Ray Stratton.
Anh ta có lẽ cũng chẳng phải là một thiên tài hay một cầu thủ phi thường gì (anh chuyền bóng hơi chậm) nhưng anh luôn luôn là một người bạn cùng phòng trung thành và tốt. Anh đã phải chịu khổ biết bao, người bạn tốt nghiệp ấy, torng gần hết năm học cuối cùng! Anh ta đi học ở đâu khi thấy chiếc cravat móc ở tay nắm cửa phòng hai chúng tôi (dấu hiệu “đang bận”)? Anh ta cũng chẳng học hành gì nhiều cho lắm, đúng vậy, nhưng dù sao đôi khi cũng phải học chứ. Có lẽ anh đến thư viện Lamont hay thậm chí đến câu lạc bộ Pi Eta. Nhưng anh ngủ ở đâu những đêm thứ bảy mà Jenny và tôi quyết định vi phạm nội quy? Ray đành phải đi tìm một góc nào mà đặt lưng: trên chiếc đi-văng ở các phòng bạn v.v… với điều kiện là người bạn ấy cũng không có chương trình gì. Cũng may là mùa bóng đá kết thúc. Với lại, nếu phải tôi thì tôi cũng làm như thế vì anh.

Thế mà Ray đã được đền đáp như thế nào? Hồi trước lập được chiến công nào là tôi kể hết với anh mọi chi tiết tỉ mỉ nhất. Bây giờ, không những anh thấy mình bị tước mất cái quyền bất di bất dịch đó của một người bạn cùng phòng mà thậm chi tôi còn không bao giờ công nhận với anh là tôi với Jenny yêu nhau. Tôi chỉ bảo anh ta là khi nào tôi cần riêng phòng cho mình, vân vân. Tùy anh tự rút ra kết luận.
- Barrett, cậu có “đọc” cô gái ấy hay không thì bảo.
- Raymond, với tư cách người bạn, mình yêu cầu cậu đừng hỏi mình.
- Nhưng, Barrett, các buổi chiều, các tối thứ sáu, tối thứ bảy, hai người có thể làm chuyện gì khác mới được chứ?
- Đã biết thế, còn hỏi mình làm gì, Ray?
- Thế là không lành mạnh đâu.
- Cái gì không lành mạnh.
- Toàn bộ chuyện này, Oliver ạ. Cậu chưa bao giờ như thế này đấy. Cậu chưa bao giờ kín miệng đến như vậy với tớ. Tớ nhắc lại, thế là không lành mạnh đâu. Nhưng tóm lại, cái cô con gái ấy, nó có cái gì khác thường nào?
- Ray này, trong chuyện tình yêu chín chắn…
- Tình yêu?
- Đừng có thốt lên như thể đó là một từ tục tĩu.
- Tình yêu? Ở tuổi cậu? ***********, tớ lo ngại lắm.
- Lo cái gì? Lo cho sự thăng bằng tinh thần của mình ấy à?
- Lo cho đời trai độc thân của cậu. Cho tự do của cậu. Cuộc sống của cậu.

Tội nghiệp Ray. Anh ta thực sự nghĩ vậy.
- Cậu sợ mất một người bạn cùng phòng hả?
- Cậu nói thế nào, tớ được thêm một người bạn cùng phòng thì có. Cô ấy ở đây suốt cả ngày còn gì.

Tôi đang mặc quần áo để đi dự một buổi hòa nhạc cho nên cuộc đối thoại giữa hai chúng tôi cũng sắp chấm dứt.
- Đừng lo, Raymon, chúng mình rồi sẽ kiếm được căn phòng ấy ở New York, sẽ bạn bè lu bù, mọi chuyện sẽ như đã định.
- Đừng có nói là đừng lo, cô gái ấy nắm được cậu rồi.
- Mình quả quyết với cậu là vẫn nắm tình thế trong tay – tôi đáp – Thôi, nghỉ đi!

Tôi sửa lại cravat và đi ra phía cửa – Stratton vẫn còn băn khoăn.
- Này, Oliver, bảo này.
- Gì?
- Cậu có “đọc” nó chứ, phải không?
- Thôi biến đi Stratton.

***

Không phả tôi đưa Jenny đi dự một buổi hòa nhạc mà là tôi đến nghe nàng biểu diễn. Hội nhạc Bach trình diễn bài Concerto Brandenburg số 5 tại nhà hát Dunster House và Jenny chơi phần độc tấu piano. Cố nhiên, tôi đã nghe nàng biểu diễn cùng một dàn nhạc trước công chúng. Có thể nói là tôi lấy làm tự hào theo sức đánh giá của tôi thì nàng chơi không phạm một lỗi nào.
- Anh không thể tưởng tượng em đàn tuyệt vời đến thế – tôi nói với nàng sau buổi biểu diễn.
- Điều đó chứng tỏ anh hiểu âm nhạc đến đâu.
- Anh cũng hiểu kha khá đấy.

Chúng tôi đang đứng trong sân nhà hát Dunster House. Chiều hôm đó là một trong những buổi chiều tháng tư mà người ta có thể nghĩ rằng cuối cùng mùa xuân có thể tới được Cambridge. Tất cả các nhạc sĩ đồng nghiệp của Jenny đứng lảng vảng không xa (trong đó có Martin Davidson đang phóng về phía tôi những viên đạn hận thù vô hình), làm tôi không thể tranh luận về kỹ thuật đánh đàn với nàng.

Chúng tôi qua đường Memorial Drive để đi dọc bờ sông.
- Đừng ngốc nghếch, anh Barrett. Em chơi không tồi, nhưng cũng chẳng ghê gớm gì đâu. Không được là “vô địch Ivy” như anh đâu. Em chơi không đến nỗi tồi thế thôi.

Tranh cãi với nàng thế nào được khi mà nàng đã cố nhún mình.
- Thôi được, em chơi không tồi. Anh chỉ muốn nói với em là em chớ bỏ kẻo phí đấy.
- Ai bảo với anh là em bỏ? Em sẽ theo học Nadia Boulanger chứ.

Nàng nói gì thế nhỉ? Thấy nàng bỗng im bặt, tôi cảm thấy đây là một vấn đề nàng không định nói.
- Ai thế? – Tôi hỏi.
- Nadia Boulanger. Một giáo sư rất nổi tiếng. Tại Paris. Nàng lướt qua khá nhanh mấy từ đó.
- Tại Paris à? – Tôi hỏi lại khá chậm.
- Bà ấy nhận rất ít học sinh Mỹ. Em may đấy. Lại có một học bổng khá nữa chứ.
- Jenny … em đi Paris à?
- Em chưa đến châu Âu bao giờ. Em háo hức ghê lắm.

Tôi nắm lấy vai nàng, có lẽ hơi quá thô bạo tôi cũng không biết nữa.
- Này… em biết tin từ bao giờ?

Lần đầu tiên trong đời, Jenny không dám nhìn thẳng vào mặt tôi.
- Đừng ngốc anh. Đây là điều không thể tránh khỏi – nàng nói.

Cái gì không thể tránh khỏi.
- Chúng mình sẽ tốt nghiệp, rồi chúng mình sẽ đi mỗi người một đường. Anh thì vào trường luật…
- Gượm hẵng… em định nói gì?

Lần này nàng nhìn thẳng vào mặt tôi, và mặt nàng đượm một vẻ buồn khó tả.
- Ollie, anh là một sinh viên triệu phú, còn em về mặt xã hội, em là con số không.

Tôi vẫn nắm lấy vai nàng.
- Tại sao chuyện ấy lại đẩy chúng mình đi những con đường khác nhau? Chúng mình hiện nay đang sống với nhau và hạnh phúc cơ mà.
- Đừng ngốc anh – nàng nhắc lại – Harvard như túi quà của ông già Noel. Ta có thể nhét vào đấy tất cả những thứ đồ chơi gì ta thích. Nhưng Noel xong người ta dốc túi ra… (nàng ngập ngừng). Thế là ai ở đâu về đấy…
- Em định bảo em sẽ về làm bánh bích quy tại Cranston, bang Rhodes Island sao?

Thất vọng quá, tôi có thể bạ câu gì nói câu ấy.
- Làm bánh ngọt, - nàng chữa lại – và đừng có mà chế giễu bố em.
- Thế thì, Jenny, vô phép em, đừng có mà xa anh.
- Còn học bổng của em thì sao? Và còn Paris nữa, nơi em chưa bao giờ đặt chân tới?
- Còn đám cưới chúng mình?

Chính tôi đã nói ra câu đó. Trong một phần giây đồng hồ, tôi không hoàn toàn tin chắc chính mình đã nói.
- Ai nói đến cưới xin đây nhỉ?
- Anh. Bây giờ anh nói đến chuyện ấy đấy.
- Anh định lấy em ư?
- Ừ.

Nàng không mỉm cười, chỉ nghẹo đầu sang một bên và hỏi:
- Vì lẽ gì?

Tôi nhìn thẳng vào mặt nàng.
- Chẳng vì lẽ gì cả.
- A! Đó là một lý do rất tốt – nàng nói.

Nàng cầm lấy cánh tay tôi (lần này không phải tay áo) và chúng tôi bước đi men theo bờ nước. Không còn gì để nói với nhau nữa, thực vậy.

Ipswich, bang Massachusetts, cách cầu Mystic River khoảng bốn mươi phút, cái đó còn tùy ở thời tiết và cách lái. Tôi đã có lần đi chặng đường này trong hai mươi chín phút. Một ông chủ ngân hàng khá tiếng tăm ở Boston khoe là đã đi nhanh hơn nữa, nhưng khi đã nói đến thời gian dưới ba mươi phút để đi từ chiếc cầu ấy đến nhà họ Barrett thì khó lòng phân biệt đâu là thực đâu là hư. Về phần mình, tôi cho rằng hai mươi chín phút là giới hạn tuyệt đối. Dù sao không thể không đếm xỉa đến các bảng hướng dẫn giao thông trên quốc lộ số 1.
- Anh lái như điên ấy – Jenny bảo tôi.
- Chúng mình đang ở Boston. Ở đây, mọi người đều lái như điên cả.

Đúng lúc bấy giờ xe chúng tôi phải dừng lại vì đèn đỏ.
- Anh sẽ làm anh và em chết cả đôi trước khi bố mẹ anh kịp biết chúng mình.
- Em này, Jen, cha mẹ anh là những người rất tử tế, dễ tính.

Đèn xanh bật lên. Xe của chúng tôi vụt lên 100km/ giờ trong không đầy mười giây đồng hồ.
- Cả bố khỉ nữa chứ? – nàng hỏi.
- Ai?
- Oliver Barrett III
- A! Ông ấy tốt bụng lắm. Em sẽ quý ông ấy cho mà xem.
- Sao anh biết?
- Mọi người đều quý ông ấy – tôi trả lời.
- Sao anh thì không?
- Bởi vì mọi người quý ông ấy.

Sự thực mà nói, tại sao lại đưa nàng đến gặp cha mẹ tôi? Tôi không th phớt lờ sự ban phúc của Ông già được sao? Thực ra, một phần vì nàng muốn (“lẽ thường phải thế, Oliver ạ”) và một phần vì lý do đơn giản Oliver Barrett III là chủ ngân hàng của tôi, hiểu theo nghĩa sát nhất của từ này, tức là ông ta là người trả tiền học cho tôi.

Mà phải là một bữa tối chủ nhật có đúng không. Tôi muốn nói là như thế mới hợp lệ. Chủ nhật, đúng vào cái ngày tất cả những người lái xe mèng để ra chật kín quốc lộ 1 cản đường xe tôi. Tôi rời đường chính chuyển sang đường Gorton, một con đường mà hồi mới mười ba tuổi, tôi đã cho xe chạy hết tốc lực qua cả các chỗ ngoặt.
- Ở đây không có nhà nhỉ, chỉ toàn là cây – Jenny nói.
- Nhà ở đằng sau các lùm cây.

Đi trên đường Gorton, cần phải hết sức chú ý để khỏi đi qua mất chỗ rẽ vào nhà chúng tôi. Chiều hôm đó, tôi đã cho xe quá mất. Tôi hãm xe làm bánh rít trên mặt đường quá chỗ rẽ mất ba trăm mét.
- Đã đến chưa anh? – Jenny hỏi.
- Đã qua mất rồi, - tôi trả lời, kèm theo mấy câu rủa.

Có nên coi việc tôi cho xe lùi ba trăm mét để tới lối rẽ vào dinh cơ nhà chúng tôi là một hình ảnh tượng trưng không? Dù sao đi nữa, từ lúc chúng tôi ở trên khu đất của gia đình Barrett, tôi cho xe đi chậm. Từ đường Gorton đến chính biệt thự Dover House còn ít nhất gần một cây số. Trên đường, xe chúng tôi đi qua… tóm lại qua nhiều tòa nhà khác. Tôi cho rằng ai mới đến lần đầu, cảnh đó gây ấn tượng khá mạnh…
- Ui chao! – Jenny thốt lên.
- Sao đấy, Jen?

Dừng lại đi, Oliver. Em không đùa đâu. Dừng lại đi. Tôi cho xe dừng lại. Jenny thoát lui.
- Anh này, em không thể tưởng tượng là như thế này.
- Như thế nào?
- Giàu quá. Em cam đoan nhà anh có cả sông hỡ chứ không đâu.

Tôi muốn đưa tay ra chạm vào người nàng, nhưng bàn tay tôi ướt đẫm mồ hôi (điều không bình thường) nên tôi chỉ dùng lời làm yên lòng nàng.
- Không sao đâu, Jenny ạ. Mọi việc sẽ êm đẹp.
- Vâng, nhưng sao đột nhiên em muốn tên mình là Abigail Adams hoặc Wendy WASP (ý nói thuộc các gia đình dòng dõi lâu đời ở Mỹ).

Chúng tôi im lặng đi nốt đoạn đường còn lại, cất xe và bước lên những bậc đá dẫn đến cổng ra vào. Bấm chuông xong trong khi chờ đợi người ra mở cửa thì đến phút chót Jenny lại hoảng lên một lần nữa.
- Ta rút đi thôi, anh ạ – nàng nói.
- Cứ ở lại và bước vào cuộc chiến – tôi bảo nàng.

Một trong hai chúng tôi khôi hài chăng?

Ra mở cửa là Florence, người hầu gái tận tụy lâu năm của gia đình Barrett. Chị reo lên khi nhìn thấy tôi:
- A! Cậu chủ Oliver!

Sao tôi ghét cái lối gọi tôi như vậy đến thế! Tôi ghét cách gọi phân biệt, hạ phẩm giá ngầm giữa tôi và ông già.

Chị Florence cho biết là cha mẹ tôi đợi chúng tôi trong phòng khách.

Jenny ngơ ngác trước những bức chân dung treo ở những chỗ chúng tôi đi qua. Không chỉ vì một số bức là tác phẩm của họa sị John Singer Sargent (nhất là bức chân dung Oliver Barrett II, thỉnh thoảng lại được cho mượn để trưng bày tại nhà bảo tàng Boston), mà còn là vì nàng vừa mới nhận ra rằng tổ tiên tôi không phải ai cũng mang tên Barrett. Có những người con gái họ Barrett đã kết hôn được với những nơi tương xứng và đã nuôi dạy những người như Barrett Winthrop Richard, Barrett Sewal v2 cả Abbot Lawrance Lyman là người đã có gan đối chôi với cuộc đời (và trường Harvard) và trở thành một nhà hóa học kiệt xuất mà chẳng có Barrett nào hết trong tên mình.
- Ôi chao! Một nửa số tòa nhà Harvard được treo ở đây – Jenny nói.
- Toàn là những thứ vớ vẩn – Tôi đáp lại.
- Em không biết anh cũng có họ với nhà thủy tạ Sewall.
- Có chứ! Anh thuộc một dòng dõi gỗ đá lâu đời mà.

Sau dãy dài các bước chân dung và ngay trước khi rẽ vào phòng sách có một tủ kính, bên trong bày những chiến lợi phẩm – những chiến lợi phẩm thể thao.
- Chà, lộng lẫy quá – Jenny nói – em chưa bao giờ thấy những thứ có vẻ như vàng bạc thật thế này.
- Bằng vàng bạc thật cả đấy.
- Ôi chao. Của anh cả đấy à?
- Không. Của ông ấy.

Một điều không thể tranh cãi là Oliver Barrett III không giật được giải nào tại Thế vận hội Amsterdam. Nhưng cũng rõ ràng không kém là ông đã giành được những thắng lợi đáng kể trong môn đua thuyền ở một vài dịp khác. Tại nhiều dịp, rất nhiều dịp. Jenny nay đã có bằng chứng rực rỡ dưới con mắt choáng ngợp của nàng.
- Người ta không tặng những giải như thế này trong môn đánh khăng ở Cranston đâu.

Nói đến đây, nàng quẵng cho tôi một cái xương an ủi, có nhẽ thế:
- Oliver, thế còn anh, anh cũng có những chiến lợi phẩm chứ?
- Có.
- Cũng để trong tủ kính chứ?
- Để trong phòng anh ở trên gác, dưới gầm giường.

Nàng nhìn tôi với một ánh mắt kiểu Jenny và thì thầm:
- Ta sẽ lên xem sau nhé, được không anh?

Tôi không kịp trả lời, cả không kịp ước đoán xem động cơ thực sự nào đã thúc đẩy Jenny có ý muốn lên thăm buồng tôi, vì có một kẻ cắt ngang:
- À, xin chào!

Bố khỉ! Đó là Bố khỉ.
- Chào ba. Con xin giới thiệu đây là Jenny…
- À, xin chào.

Ông ấy bắt tay nàng trước khi tôi kịp nói hết tên nàng. Tôi nhìn thấy ông không ăn mặc theo kiểu chủ nhà băng. Hoàn toàn không. Oliver Barrett III mặc một cái áo vét thể thao bằng vải cashmere. Ngoài ra một nụ cười nhạt nhẽo đến tận trên nét mặt thường là trơ như đá của ông.
- Cháu vào gặp bà Barrett đi.

Một sự kiện hiếm có nữa. Thậm chí là có một không hai trong đời, chợ đợi Jenny: Gặp Alison Forbes “Tipsy” Barrett. (Trong những lúc ác cảm, tôi tự hỏi không biết cái bí danh thời ký túc xá của bà sẽ ảnh hưởng như thế nào đến cuộc đời bà nếu như bà không trở thành chủ trì các công việc từ thiện và cứu trợ như hiện nay). Sổ sách còn ghi cô gái Tipsy Forbes chưa hề học hết bậc đại học. Với sự ưng thuận của bố mẹ, cô đã thôi học ở trường cao đẳng Smith khi đang học năm thứ hai để làm lễ kết hôn chính thức với Oliver Barrett III.
- Đây là nhà tôi, Alison, đây là Jenny…

Ông ấy đã tiếm đoạt quyền giới thiệu nàng của tôi rồi.
- Cavilleri – Jenny lễ độ sửa lại vì tôi nói sai họ nàng – lần đầu tiên và là lần cuối cùng trong cuộc đời tôi.
- Như tên vở Cavalleria Rusticana phải không? – Mẹ tôi hỏi lại, ý chừng để chứng tỏ rằng tuy bà học hành chưa đến nơi đến chốn nhưng không phải không có một nền học vấn nhất định.
- Thưa bác, đúng vậy ạ – Jenny vừa nói vừa mỉm cười – nhưng không có họ hàng liên quan gì.
- Thế à! – Mẹ tôi nói.
- Thế à! – Cha tôi nói.

Thấy vậy, trong bụng tôi tự hỏi không biết cha mẹ tôi có hiểu cái ý khôi hài của Jenny không, rồi tôi không thể thêm vào:
- Thế à?

Mẹ tôi và Jenny bắt tay nhau. Trao đổi những từ khách sáo thông thường xong, chúng tôi ngồi xuống, vì ở nhà tôi sau những lời khách sáo đó người ta không chuyển sang chuyện gì khác nữa. Mọi người đều im lặng. Tôi cố thử linh cảm xem sẽ diễn ra chuyện gì. Chắc chắn là mẹ tôi đang xem xét Jenny, đánh giá cách ăn mặc của nàng (hôm nay lại không có vẻ phóng đãng tí nào), thái độ, cử chỉ, lời ăn tiếng nói của nàng. Phải thừa nhận cái giọng miền quê Cranston vẫn còn phảng phất ngay cả trong những lúc nàng cư xử lịch thiệp nhất. Có lẽ về phía nàng, Jenny cũng đánh giá lại mẹ tôi. Người ta có bảo với tôi rằng các cô con gái là hay làm thế lắm. Xem chừng việc đó sẽ giúp cho họ hiểu được khá nhiều về người con trai mà họ sẽ lấy làm chồng. Có lẽ nàng cũng xem xét, đánh giá cả Oliver Barrett III nữa. Liệu nàng có nhận ra ông ấy cao hơn tôi không? Liệu nàng có thích cái áo veston bằng vải cashmere của ông ấy không?

Còn Oliver III cố nhiên tập trung các phát đạn của ông vào tôi, như mọi khi.
- Thế nào, con dạo này ra sao?

Đối với một người đã từng được học bổng Grand của ông là một người nói chuyện nghèo nàn.
- Tốt, ba ạ. Tốt.

Để cân bằng, có lẽ thế, mẹ tôi hỏi chuyện Jenny:
- Các con đi đường tốt đẹp cả chứ?
- Thưa bác vâng ạ – Jenny trả lời – Thật là thú vị và nhanh lắm.
- Oliver lái xe nhanh lắm – ông Già nhận xét.
- Chưa nhanh bằng ba, - tôi bẻ lại.

Ông ta sẽ đáp lại như thế nào?
- Hừm… có lẽ không bằng thật, đúng vậy.

Có lẽ cái con khỉ gì nữa!

Mẹ tôi, bao giờ cũng đứng về phía ông ấy bất kể trong trường hợp nào, lái câu chuyện sang một đề tài khác chung chung hơn: âm nhạc hay hội họa, hình như vậy. Tôi không chăm chú để tai nghe như cần phải có. Đến một lúc nào đó, tôi tự nhiên thấy mình đang cầm một cái tách trong tay.
- Con cám ơn – tôi nói (nối tiếp luôn), - chúng con phải đi ngay bây giờ.
- � ! Jenny thốt lên.

Hình như mọi người đang nói chuyện về nhạc sĩ Puccini hay chuyện gì đó và câu nói xen ngang của tôi bị coi là lạc lõng. Mẹ tôi nhìn tôi (sự kiện hiếm hoi).
- Nhưng các con lên đây để ăn bữa tối cơ mà?
- Hừm – không thể được, mẹ ạ,.- tôi trả lời.
- Vâng ạ – Jenny nói, gần như cùng một lúc với tôi.
- Anh phải về, - tôi nói nghiêm chỉnh với Jenny

Jenny nhìn tôi như bảo: “Anh lại dở dói gì thế?” Sau đấy, ông Già tuyên bố dứt khoát:
- Các con ở lại ăn tối. Đây là mệnh lệnh.

Nụ cười giả tạo trên nét mặt ông không làm cho câu nói đó bớt vẻ mệnh lệnh một chút nào. Đó chính là cái kiểu mà tôi không chịu nổi, cho dù ở một người đã từng vào vòng chung kết Thế vận hội.
- Chúng con không thể ở lại được, ba ạ, - tôi đáp
- Phải ở lại, anh Oliver – Jenny nói.
- Vì sao? – Tôi hỏi
- Vì em đói rồi

***

Làm theo ý muốn của Oliver III, chúng tôi ngồi vào bàn. Ông cúi đầu. Mẹ tôi và Jenny làm theo. Tôi hơi nghiêng nghiêng cái đầu của tôi.
- Xin ban phúc lành cho đồ ăn thức uống của chúng con và cho cả chúng con, xin giúp chúng con bằng quan tâm đến các nhu cầu của kẻ khác. Nhân danh Cha và Con, và Thánh thần, Amen.

(con tiep)

Tôi đã bị làm nhục! Ông ấy không thể gác lại một lần thói ngoan đạo của mình được sao? Jenny sẽ nghĩ gì đây? Y như bị ném trở lại thời Trung cổ.
- Amen – mẹ tôi nói (và Jenny cũng vậy bằng một giọng rất nhẹ)
- Và mạnh ai người ấy thắng! – Tôi nói, làm ra vẻ bông phèng.
Không ai tỏ ra hưởng ứng. Jenny càng ít hưởng ứng hơn ai hết. Nàng nhìn đi nơi khác. Trái lại Oliver III nhìn tôi qua mặt bàng:
- Oliver, thú thực ba muốn thấy con thỉnh thoảng có những nỗ lực theo hướng ấy.

Chúng tôi ăn không phải trong một bầu không khí im lặng hoàn toàn nhờ ở năng khiếu khác thường của mẹ tôi về mặt trò chuyện trong phòng khách – ở trường hợp này là trong phòng ăn.
- Cháu nói gia đình cháu ở Cranston, hả Jenny?
- Nói chung là thế ạ. Mẹ cháu ở Fall River.
- Họ Barrett có một số nhà máy ở Fall River – Oliver III nhận xét.
- Tại đó họ đã bóc lột những người nghèo khó hết thế hệ này sang thế hệ khác – Oliver IV tiếp lời.
- Hồi thế kỷ 19, - Oliver III nói thêm.

Mẹ tôi mỉm cười, rõ ràng hài lòng thấy Oliver của bàng thắng hiệp này. Nhưng trận đấu chưa phải đã kết thúc.
- Ba có ý kiến gì về các dự án tự động hóa các nhà máy đó? – Tôi phản công.

Không khí im lặng một lúc. Tôi chờ đợi quả đập lại. Nhưng lại là Alison Forbes Tipsy Barrett lên tiếng:
- Mọi người có ý kiến gì không, nếu ta chuyển sang dùng cà phê?

***

Cả bốn người chúng tôi chuyển sang phòng khách để cho diễn ra cái sẽ là hiệp cuối cùng. Ngày mai, Jenny và tôi có giờ lên lớp, ông Già thì có việc ở ngân hàng và vân vân. Còn Tipsy chắc chắn cũng có một dự án gì đó choán hết tâm trí ngay từ giờ đầu ngày hôm sau.
- Con dùng đường chứ, Oliver? – Mẹ tôi hỏi.
- Oliver bao giờ cũng dùng đường, mình ạ, - Cha tôi bảo.
- Con cảm ơn, tối nay thì không – tôi nói – và không sữa, mẹ ạ.

Bây giờ mọi người đã ngồi yên vị, thoải mái, mỗi người một tách, không có gì để nói với nhau, hoàn toàn không có gì. Tôi đành tung ra một đề tài.
- Em này, Jenny em nghĩ thế nào về đội Hòa Bình?

Nàng chau mày nhìn tôi và không chịu hợp tác.
- Ồ! Mình đã kể với các con rồi à? O.B? – Mẹ tôi hỏi cha tôi.
- Bây giờ không phải lúc, mình ạ, - Oliver III trả lời với một vẻ nhún nhường giả tạo, thực ra muốn bảo to lên: “Hỏi đi, hãy hỏi tôi là có chuyện gì đi”

Tôi nhượng bộ:
- Việc gì hả ba?
- Không có gì quan trọng cả đâu, con ạ.
- Không hiểu sao mình lại có thể nói là không quan trọng – mẹ tôi bảo, rồi bà quay sang tôi để loan báo, với tất cả sự khoa trương cần thiết (tôi đã nói là bà bao giờ cũng đứng về phía ông ấy mà):
- - Ba con sẽ là Giám đốc đội Hòa Bình.
- Ồ.

Jenny cũng nói “Ồ”, nhưng với một giọng khác, có phần hào hứng hơn.

Cha tôi giả vờ ngượng nghịu và mẹ tôi có vẻ chờ đợi tôi nói một vài lời ca ngợi hoặc bày tỏ sự khâm phục và ngưỡng mộ của tôi bằng một lời nào đó. Thôi được, dù sao thì cũng chưa phải là ngoại trưởng.

Jenny đi trước, nàng nói:
- Cháu xin chúc mừng bác.
- Vâng. Con xin chúc mừng ba.

Mẹ tôi muốn kể lể lắm đấy. Bà nói:
- Mẹ cho rằng, trên phương diện giáo dục, đây sẽ là một kinh nghiệm đặc biệt.
- Vâng, đúng thế ạ – Jenny tán thành.
- Vâng – tôi nói, giọng thờ ơ – Hừm… Cho con xin tí đường.

- Jenny, dẫu sao thì cũng chưa phải là ngoại trưởng. � n trời, cuối cùng chúng tôi đã ngồi trên xe về Cambridge.
- Oliver, tuy vậy lẽ ra anh vẫn có thể tỏ ra nhiệt tình hơn.
- Anh đã nói “chúc mừng ba” rồi còn gì.
- Anh quả là cao cả.
- Thế em muốn anh nói gi?
- Ôi thôi. Em phát ốm lên được.
- Không phải chỉ riêng em.
Chúng tôi cho xe chạy một lúc lâu không nói gì với nhau. Tuy vậy có một cái gì đó làm tôi băn khoăn. Sau một lúc lâu, tôi hỏi nàng, như vừa chợt nghĩ lại:
- Cái gì làm em phải ốm, Jen?
- Cách anh xử tệ với cha anh.
- Thế còn cách ông ấy xử tệ với anh, em không thấy làm sao à?

Tôi đã nhỡ miệng chọc phải một tổ kiến. Thực vậy Jenny bắt đầu một bải thuyết giáo có bài có bản về tình nghĩa cha con, bộc lộ toàn bộ căn bệnh tình cảm đặc thù Y-đại-lợi- Địa Trung Hải. Nói ngắn gọn, tôi là một đứa con trai bất hiếu. Nàng nói:
- Anh chỉ khiêu khích cụ, làm trái ý cụ, luôn luôn chọc tức cụ.
- Nhẽ nào em không nhận thấy chính là ngược lại hải Jen?
- Em cho rằng anh không từ một điều gì để “hạ” Oliver Barrett III.
- Người ta không thể “hạ” Oliver Barrett III được đâu.

Nàng để cho trôi qua một vài phút im lặng khó hiểu rồi mới trả lời:
- Có lẽ trừ phi lấy Jenny Cavilleri làm vợ…

Tôi giữ bình tĩnh một lúc khá lâu, đủ thời gian đánh xe vào bãi đỗ của quán ăn hải sản rồi mới quay sang Jenny và thả cho sự giận dữ của tôi bùng ra:
- Có thực là em nghĩ thế không?

Nàng trả lời rất bình thản:
- Em cho rằng có phần như thế đấy.

Tôi hét lên:
- Jenny, em không tin là anh yêu em à?
- Có chứ, - Giọng nàng vẫn bình thản – Nhưng về một mặt nào đó, anh còn yêu cả ở chỗ em là con số không trên phương diện xã hội.

Tôi không biết nòi gì ngoài cách trả lời là không phải. Tôi nói như vậy nhiều lần ở nhiều bậc giọng khác nhau. Sự thực, tôi bàng hoàng đến nỗi tôi thậm chí hình dung là có thể có một chút xíu sự thật trong cái điều ghê tởm nàng vừa nói ra.

Thực ra, cả nàng cũng không thật bình tĩnh.
- Em không dám phán xét, Oliver ạ. Nhưng em nghĩ rằng có phần như thế đấy. Ngay em đây này, em biết em yêu không chỉ riêng bản thân anh. Em còn yêu cả cái tên anh nữa.

Nàng quay mặt đi và tôi tưởng có nhẽ nàng sẽ khóc. Nhưng nàng không khóc, nàng nói nốt ý nghĩ của mình.
- Vả chăng, tất cả những cái đó cũng là một phần của anh.

Tôi nín lặng một lúc, thẫn thờ nhìn tất biển quảng cáo bằng đèn neon nhấp nháy sáng lên rồi tắt đi dòng chữ “Sò tươi”. Điều mà tôi quý biết bao ở Jenny là nàng biết nhìn vào tận đáy tâm hồn tôi, hiểu được những điều không cần đợi tôi nói ra thành lời. Đó chính là điều kiện nàng đang làm. Nhưng liệu tôi có chịu đựng được ý nghĩ tôi không hoàn hảo không? Còn nàng thì đã chấp nhận sự không hoàn hảo của tôi và cả của nàng rồi. Tôi không biết nên nói gì bây giờ.
- Em có muốn ăn sò không Jen?
- Anh có muốn một quả đấm vào giữa mặt không Oliver?
- Có.

Nàng nắm tay lại và nhẹ nhàng đặt lên má tôi. Tôi hôn cái nắm tay đó rồi nhích lại gần để ôm nàng, nhưng nàng đã đẩy người tôi ra và quát bằng một giọng đanh lãi như một nữ gangster:
- Lo việc lái. Cầm lấy tay lái và nhất ga.

Tôi tuân lệnh răm rắp.

Điểm chính trong bài diễn thuyết của cha tôi là nói về cái mà ông coi là một sự nhanh chóng thái quá, một sự vội vã, một sự hấp tấp. Tôi quên mất chính xác là những từ gì, nhưng tôi còn nhớ nội dung bài thuyết giáo của ông lúc hai chúng tôi ăn trưa với nhau tại câu lạc bộ Harvard chủ yếu nói đến việc tôi đi quá nhanh. Ông ấy đã nói xa xôi đến điều đó và bảo rằng khi ăn tôi không được chưa nhai đã nuốt. Tôi cũng nói xa xôi một cách lễ độ để ông ấy hiểu rằng, về phần tôi, tôi đã là một người lớn, bởi vậy ông ấy không có quyền sửa – ngay cả bình phẩm – cách cư xử của tôi. Ông ấy lưu ý tôi rằng ngay các nhà lãnh đạo thế giới thỉnh thoảng cũng còn cần đến những lời phê bình xây dựng. Tôi coi đó là một lời ám chỉ khá lộ liễu đến hoạt động của ông ấy tại Washingto dưới thời chính quyền Rudeven nhiệm kỳ đầu. Nhưng tôi không có bụng dạ nào thúc đẩy ông lào vào kể lể những kỷ niệm của ông về Rudeven hoặc vai trò của chính ông trong công cuộc cải cách các ngân hàng ở Mỹ. Vì thế tôi nín thinh.
Như tôi đã nói, hai chúng tôi đang ăn trưa (tôi ăn quá nhanh, theo ý kiến của cha tôi) tại câu lạc bộ Harvard ở Boston. Nghĩa là xung quanh chúng tôi toàn là người của ông ấy: bạn học, đồng nghiệp, khách hàng của ông ấy, những người ngưỡng một ông ấy, vân vân. Thật là một vở được dàn dựng tuyệt đẹp. Chịu khó lắng tai một chúg là có thể nghe thấy những tiếng thì thầm như “Oliver Barrett kia kìa” hay “Barrett, nhà thể thao kỳ cựu đấy”.

Một lần nữa, chúng tôi lại lao vào một trong những cuộc nói chuyện không ra chuyện thường xảy ra giữa hai cha con chúng tôi. Duy lần này, chính cái cách nói úp mở, mơ hồ của hai cha con chúng tôi đậm nét hơn bao giờ hết và làm cho tôi không chịu nổi.
- Ba, ba chưa nói gì với con về Jenny cả.
- Con muốn ba nói gì với con. Con đã đặt ba và mẹ trước việc đã rồi, chẳng phải à?
- Nhưng ba thấy Jenny thế nào?
- Ba thấy cô Jenny thật đáng khâm phục. Một cô gái xuất thân như cô ấy mà vào được trường Radcliffe.

Cái thứ thuốc xoa mang tính dễ dãi giả hiệu ấy là cách lẩn tránh vấn đề của ông ấy đấy.
- Ba nói vào việc đi.
- Việc thì không dính dáng gì đến cô gái kia, mà là dính dáng đến con.
- Thế ư? – Tôi nói.
- Đó là sự nổi loạn của con, - ông ấy nói thêm – Mày đang nổi loạn đấy, con ạ.
- Ba, con không thấy vì lẽ gì mà việc cưới một cô nữ sinh trường Radcliffe vừa đẹp vừa thông minh lại là một sự nổi loạn. Jenny không phải là một cô gái hippy, cũng không phải đui què sứt mẻ gì…
- Ta có thể lập một bảng liệt kê dài những điều cô gái ấy không phải.

A! Đến vấn đề rồi đây.
- Cái gì làm ba không ưa nhất… Vì Jenny theo đạo Thiên Chúa, hay vì Jenny nghèo?

Ông hơi ngả đầu sang phía tôi để có thể nói nhỏ:
- Còn mày, cái gì làm mày ưa nhất?

Tôi muốn đứng dậy bỏ đi. Tôi bảo với ông ấy thế.
Ở lại đây và nói chuyện như một trang nam nhi – ông ấy bảo tôi.

Nói như vậy là để đối lập với cái gì? Với một đứa trẻ con? Một đứa con gái? Một con chuột? Bất kể thế nào, tôi ở lại.

“Bố khỉ” lấy làm thích thú ghê lắm trước việc tôi ở lại. Tôi thấy rõ ông ta coi đó là thêm một thắng lợi mới sau biết bao thắng lợi khác của ông đối với tôi. Oliver Barrett III nói:
- Điều mà ba yêu cầu con chỉ là chờ đợi một chút.
- Ba nói rõ “một chút” là thế nào?
- Học xong luật đã. Nếu đây là chuyện nghiêm chỉnh thì nó chịu thử thách của thời gian.
- Đây là chuyện nghiêm chỉnh, và con không thấy vì lẽ gì con phải tuân theo một sự thử thách độc đoán.

Nói thế là đủ rõ rồi, tôi nghĩ vậy. Tôi cưỡng lại ông. Chống lại đòi hỏi của ông muốn áp chế và kiểm soát đời tôi.
- Oliver.

Ông ấy bắt đầu một hiệp mới.
- Có một điều hình như mày quên.
- Ba hãy nhắc lại con rõ, - tôi cố gắng lắm mới nói nổi thành lời trong khi cảm thấy cơn giận trong người bừng bừng nổi lên.

Mày chưa đến hai mươi tuổi. Về mặt pháp lý, mày chưa đến tuổi trưởng thành.
- Cái pháp lý của ba, con cóc cần.

Có lẽ một vài người khách ngồi ăn gần đấy có nghe thấy tiếng tôi. Như để bù lại giọng nói oang oang của tôi, Oliver III dằn giọng nói nhỏ:
- Mày cứ lấy nó ngay bây giờ đi, nhưng đã vậy đừng có mà đến hỏi tao một cái gì nữa, dù là hỏi giờ.

Mặc cho người ngoài có nghe thấy hay không, tôi nói to:
- Nhưng ba thì có bao giờ biết giờ đâu.

Tôi bước ra khỏi cuộc sống của ông ấy và bắt đầu cuộc sống cho tôi.

(con tiep)

Bây giờ đến chuyện Cranston, bang Rhodes Island, một thị trấn nhỏ ở về phía nam Boston, so với Ipswich ở về phía Bắt thì xa hơn một chút. Việc giới thiệu Jenny với bố mẹ chồng tương lại của nàng đã thất bại thảm hại, phải nói rằng tôi nghĩ đến việc ra mắt bố nàng trong lòng không tin tưởng cho lắm. Lần này tôi sẽ phải đương đầu với bệnh nồng nhiệi kiểu Y-đại-lợi- Địa Trung Hải cộng thêm khía cạnh là nàng không còn mẹ, do đó các sợi dây tình cảm gắn bó nàng với bố nàng mãnh liệt khác thường. Tôi sẽ phải đương đầu với tất cả các nhân tố tình cảm mạnh mẽ ấy mà người ta thường nói đn trong các cuốn sách tâm lý học.
Chưa kể đến cảnh ngộ tôi hiện nay không xu dính túi.

Bạn hãy để một phút thử tưởng tượng ra Olivero Barretto, một chàng trai người Ý nhân hậu ở Cranston, bang Rhodes Island, người thợ làm bánh ngọt đáng kính trong vùng, và thưa với ông là: “Xin bác cho cháu cô con gái duy nhất của bác, cô Jenny, về làm vợ”. Người bố sẽ hỏi anh con trai kia điều gì trước nhất? (Ông không hoài nghi mối tình của anh chàng Barretto đâu, vì đã quen biết Jenny tất phải yêu quý nàng rồi, đó là một chân lý phổ biế). Không, ông Cavilleri sẽ nói một câu gì đó đại khái: “Cậu sẽ lo liệu cuộc sống cho con gái tôi như thế nào, cậu Barretto?”

Bây giờ bạn thử tưởng tượng phản ứng của ông Calliveri trung hậu đó nếu anh chàng Barretto kia thưa với ông là sẽ diễn ra điều ngược lại, ít nhất trong ba năm tới, nghĩa là con gái ông sẽ phải lo liệu cuộc sống cho con rể ông!

Ông Cavilleri trung hậu liệu có tống cổ ngay tức khắc anh chàng Barretto kia ra khỏi nhà không, và nếu anh chàng Barretto ấy không cao lớn như tôi thì liệu ông có đập vỡ mặt anh ta không?

Cầm chắc là như vậy.

Điều đó có lẽ giải thích tại sao hồi chiều chủ nhất tháng năm đó, trên quốc lộ 95 về phía nam, tôi lại chăm chú theo tất cả các bản giới hạn tốc độ trên đường. Cuối cùng đã quen và thích cách lái của tôi rồi. Jenny có lúc phải hỏi sao tôi lại cho xe chạy có sáu mươi cây số một giờ trên khúc đường được phép chạy tới bảy mươi nhăm. Tôi bảo máy đang cần phải chỉnh lại, nhưng nàng không tin.
- Kể lại anh nghe nào, Jen.

Kiên nhẫn không phải là một trong những đức tính của Jenny và nàng không chịu lên dây cót tin thần cho tôi bằng cách trả lời tất cả những câu hỏi ngớ ngẩn của tôi.
- Kể lại một lần nữa thôi, Jenny, nào.
- Em đã gọi dây nói cho bố. Em đã kể với bố. Bố bảo là “được”. Bằng tiếng Anh, bởi vì như em đã nhiều lần nói với anh và cho dù anh có vẻ không tin, bố không lần nói với anh và cho dù anh có vẻ không tin, bố không biết một câu tiếng Ý nào, họa chăng có mấy câu rủa.
- Nhưng “được” nghĩa là thế nào?
- Có phải anh muốn bảo trường luật Harvard đã nhận một sinh viên không định nghĩa nổi “được” là gì không?

Jenny, đấy không phải là một từ luật học.

Nàng vịn vào cánh tay tôi. � n trời, cái đó thì tôi hiểu được. Dẫu vậy, tôi vẫn cần muốn biết rõ thêm. Tôi muốn biết những gì đang chờ đợi tôi.
- “Được” còn có thể có nghĩa là “Thôi đành”, biết làm thế nào.

Lòng nàng còn khá đủ thương xót để kể lại với tôi không biết đến lần thứ bao nhiêu cuộc chuyện trò qua điện thoại giữa nàng với bố nàng. Ông rất mừng, mừng thực sự. Khi gửi con gái đến Radcliffe, không đời nào ông mong cô sẽ trở về để lấy con trai một người láng giềng (cũng có một anh con trai như vậy đã hỏi nàng ngay trước lúc lên đường). Thoạt tiên ông không tin khi nàng nói tên vị hôn phu của nàng là Oliver Barrett IV. Rồi ông yêu cầu con gái chớ có phạm vào điều răn thứ mười một.
- Điều răn đó là gì? – Tôi hỏi.
- Không được lừa dối bố mình – nàng đáp.
- À!
- Có thế thôi, Oliver ạ, thực tế.
- Bố biết anh nghèo chứ.
- Biết.
- Bố không ngần ngại à?
- Dù sao thì như vậy, giữa bố và anh cũng có một cái gì giống nhau.
- Nhưng chắc bố sẽ hài lòng hơn nếu anh có một ít tiền chứ?
- Còn anh thì không?

Tôi không nói gì nữa trong suốt quãng đường còn lại.

***

Phố Jenny ở tên là Hamilton. Đó là một dãy núi những ngôi nhà gồ, đằng trước có nhiều trẻ con và một vài thân cây khẳng khiu. Mới chỉ đi dọc một dãy phố để tìm chỗ đỗ xe, tôi đã cảm thấy như lạc vào một xứ sở xa lạ. Trước hết là vì đông người quá. Ngoài bọn trẻ con đang chơi đùa, có chỗ cả nhà kéo nhau ra ngồi ngoài hàng hiên trước cửa và hình như không có việc gì khác ngoài việc nhìn tôi tìm chỗ đỗ xe.

Jenny nhảy ra khỏi xe trước. Tại Cranston, nàng nhanh nhẹn như một con chim sẻ. Khi các khán giả ngoài hàng hiên trước cửa nhà nhận ra người khách đi trên xe tới thì những tiếng reo mừng vang lên khắp nơi. Cô con gái nhà Cavilleri đấy! Nghe những tiếng hoan hô reo hò ấy, tôi gần như không dám xuống xe nữa. Tôi bảo rằng không đời nào mình có thể đóng vai anh chàng Barretto tưởng tượng kia được.

Một bà to béo giọng oang oang:
- Chào cháu Jenny

Jenny đáp lại cùng một giọng:
- Chào bác Capodilupo

Tôi bước ra khỏi xe, cảm thấy tất cả mọi con mắt đổ dồn về phía mình.

Bà Capodilupo từ xa hỏi với:
- Này cháu, thằng con trai kia là gì đấy?

Không thể bảo rằng người dân phố này là những kẻ ăn nói tế nhị.

Jenny đáp.
- Không là gì cả!

Câu nói đó làm tôi bình tĩnh phát khiếp lên được. Bà Capodilupo nhìn tôi, giọng vẫn cứ oang oang:
- Rất có thể lắm! Nhưng cô gái đi cùng với nó là một cái gì đáng kể lắm đấy.

Jenny lại đáp:
- Cậu ta biết thế!

Sau đó, nàng quay sang trả lời những người láng giềng ở bên kia đường.

- Cậu ta biết thế! – Nàng bảo với cả một đám đông những người ngưỡng mộ nàng.

Nàng cầm lấy tay tôi (tôi là một người khách lạ lạc vào chốn thiên đường) dẫn tôi lên cầu thang gác đến căn hộ 189A, đường Hamilton.

Buổi ra mắt ấy quả là một giờ phút lúng túng vụng về.

Tôi đứng ngây ra như phỗng trong khi Jenny giới thiệu: “Đây là bố em”. Và Phillip Cavilleri, cao 1,75 mét nặng 75 kí, tuổi xấp xỉ năm mươi, chìa tay ra với tôi.

Tôi bắt tay ông và cảm thấy một cái nắm tay rất chặt.
- Xin chào ông.
- Gọi tôi là bác, - Ông sửa lại – Gọi là bác Phil.
- Bác Phil, tôi nhắc lại, tay vẫn còn nắm chặt tay ông.

Buổi ra mắt ấy còn là một giờ phút khá thống thiết. Vì vừa buông tay tôi ra xong ông Cavilleri quay ngay sang con gái, rú lên một tiếng không thể tưởng tượng nổi.
- Jenny!

Trong một phần giây đồng hồ, không xảy ra gì. Rồi hai người ôm choàng lấy nhau, ôm thật chặt, rất chặt, vừa ôm vừa đu đưa người như quả lắc. Ông Cavilleri không nói gì, chỉ lặp đi lặp lại (bây giờ không rú lên nữa) “Jenny! Jenny!” Còn cô con gái ông, cô nữ sinh viên sắp tốt nghiệp trường cao đẳng Radcliffe hạng ưu tú ấy, tất cả những câu mà cô có thể nghĩ ra để đáp lại chỉ là: “Phil! Phil!”

Còn tôi? Người ta làm như thể không có tôi ở trên đời.

Trong nền giáo dục rất ưu tú mà tôi đã được hấp thụ, có một điều đã giúp tôi nhiều trong buổi chiều hôm ấy. Người ta xưa nay vẫn dạy tôi rằng đang ăn đầy miệng thì không nên nói. Thế mà ông Phil và cô con gái ông hùa nhau đổ đầy cái miệng tôi cho nên tôi không cần phải nói một tiếng nào. Tôi đã phải ngốn một con số kỷ lục những chiếc bánh ngọt làm theo kiểu Ý. Sau đó, tôi dừng lại khá lâu ở những loại bánh mà tôi thích, làm hai cha con ông Cavilleri rất khoái. (Tôi đã ăn mỗi loại ít nhất hai chiếc vì sợ làm mích lòng họ).
Ông Phil Cavilleri bảo con gái:
- Nó “được” đấy chứ.

Thế nghĩa là thế nào?

Tôi không cần người ta giải nghĩa cho tôi từ “được” nữa rồi, nhưng điều tôi muốn biết là trong số những cử chỉ ít ỏi và dè dặt của tôi hôm đó, cử chỉ nào đã đem lại cho tôi lời đánh giá quý báu ấy. Có phải vì tôi đã thích đúng những thứ bánh cần thích hay không? Có phải vì cái nắm tay của tôi khá chặt không? Hay vì cái gì?

Cô con gái của ông Cavilleri nói:
- Con đã bảo với bố anh ấy “được” mà.
- Được – người bố nói. – Nhưng cũng phải để tao chính mắt thấy chứ. Bây giờ thì tao thấy rồi. Oliver?

Đấy là ông Cavilleri hỏi tôi.
- Dạ, thưa ông?
- Bác Phil.
- Vâng, thưa bác Phil. Bác dạy gì cháu ạ?
- Mày “được” đấy.
- Cảm ơn bác. Cháu rất mừng được bác đánh giá như vậy. Quả là cháu mừng thực sự. Và thưa bác chắc bác đã biết những tình cảm của cháu đối với Jenny. Và thưa bác, cả với bác nữa.

Jenny ngắt lời tôi:
- Oliver, anh có thôi lúng ba lúng búng như một thằng nhóc đi không?

Ông Cavilleri nhắt lời con:
- Jenny, con có thôi sỗ sàng đi không con? Dù sao thằng nhãi này cũng là khách của chúng ta.

***

Đến bữa tối (rốt cuộc bánh trái mới chỉ là thứ ăn cho vui miệng thôi), ông Phil cố đề cập với tôi một cách nghiêm túc vấn đề gì thì chắc các bạn đã đoán biết. Ông tưởng rằng ông có thể kéo Oliver III và Oliver IV nhích lại gần nhau. Ông yêu cầu tôi:
- Để bác gọi dây nói cho cụ nhà, nói chuyện giữa những người bố với nhau.
- Xin bác đừng, bác mất thời giờ thôi.
- Bác không thể để cho một người bố từ con mà không làm gì. Bác không thể để thế được.
- Cháu hiểu, nhưng chính cháu, cháu cũng từ ông ấy.

Ông bảo tôi thực sự bị xúc phạm.
- Đừng để bác bao giờ phải nghe cháu nói như thế nữa. Tình cha con là một thứ tình cảm hiếm hoi.
- Nhất là trong gia đình cháu, - tôi thưa.

Jenny lăng xăng chạy đi chạy lại để dọn bữa ăn cho nên nàng không tham gia câu chuyện.

Ông Cavilleri lại bảo:
- Gọi dây nói cho cụ nhà đi. Bác sẽ dàn xếp cho.
- Thôi bác ạ. Đừong dây giữa cha cháu và cháu đã bị cắt đứt rồi.
- Này, tao bảo mày, Oliver, rồi cụ nhà sẽ nguôi thôi. Khi tao bảo sẽ nguôi là nguôi, mày cứ tin ở tao. Đến lúc ra nhà thờ…

Jenny đang dọn đĩa tráng miệng cho từng người, bỗng gọi giật giọng một tiếng bố đầy ý nghĩa:
- Bố!
- Gì hả, Jen?
- Về chuyện nhà thờ…
- Hả?
- Hừm… chúng con không thật thích…
- Hả? – Ông Cavilleri hỏi, rồi suy luận nhẩm, ông quay sang nói với tôi vẻ như xin lỗi: - Bác… hừm… bác không nói nhất thiết phải là nhà thờ Thiên Chúa giáo, Oliver ạ. Chắc Jenny đã bảo với cháu bác là người đạo Thiên Chúa. Nhưng Oliver này, cử hàng tại nhà thờ của đạo cháu, nếu cháu muốn. Chúa trời sẽ ban phúc cho cuộc hôn phối của hai con tại bất cừ nhà thờ nào, bác bảo đảm với cháu như thế.

Tôi nhìn sang Jenny. Rõ ràng nàng đã không đề cập đến vấn đề trọng yếu này trong cuộc nói chuyện qua điện thoại. Nàng giải thích với tôi:
- Oliver, em không đủ can đảm giảng cho bố đòn búa bổ ấy.

Ông Vavilleri vẫn giọng hòa nhã:
- Gì hả? Cứ nói đi, các con, cứ nện vào bố đi. Bố muốn các con nghĩ gì trong đầu cứ nói thẳng ra với bố.

Tại sao đúng lúc ấy mắt tôi lại rơi đúng vào bức tượng Đức Mẹ Maria đồng trinh bằng sứ đặt trên một cái giá trong phòng ăn của gia đình Cavilleri?

Jenny nói tiếp, mắt tránh nhìn bố:
- Chính là vấn đề ban phúc, bố ạ.
- Thế à, Jen, sao nữa? – Ông Cavilleri sợ có chuyện gì ghê gớm hơn.
- Hừm… chúng con không thật thích, bố ạ – Jen nói xong, quay sang tôi để tìm kiếm một sự hậu thuẫn … mà con mắt tôi cố đem lại cho nàng.
- Không thích Chúa à? Bất kể là Chúa nào?

Jenny gật đầu. Tôi nói hộ nàng:
- Bác Phil ạ. Cháu xin giải thích…
- Ừ nói đi, mày nói đi.
- Chúng cháu không tin ở một Chúa trời nào, bác Phil ạ. Và chúng cháu không muốn giả dối.

Tôi nghĩ ông đã bỏ qua câu đó là vì do tôi nói ra. Chứ phải là Jenny thì có lẽ ông đã đập cho nàng rồi. Nhưng bây giờ ông hóa ra người bị lẻ loi, đứng ngoài. Ông không dám nhìn chúng tôi nữa, cả tôi lẫn Jenny. Sau một lúc lâu, ông mới nói:
- Thôi được. Thế chúng mày có thể cho tao biết ai sẽ làm lễ được không?
- Chúng con – tôi thưa.

Ông nhìn con gái tìm lời xác nhận. Nàng gật đầu: những điều tôi nói là đúng.

Sau một lúc lâu im lặng nữa, ông nhắc lại: “Thôi được!” rồi, vì tôi là kẻ định đi vào ngành luật, ông hỏi tôi đám cưới như vậy liệu có – nói thế nào đây nhỉ – hợp pháp hay không?

Jenny giải thích rằng trong buổi lễ mà chúng tôi dự định tiến hành, cha tuyên úy giáo phái nhất thể sẽ làm chủ lễ (“A! Cha tuyên úy à! – Ông Phil lẩm bẩm) trong khi người vợ và người chồng hứa hẹn với nhau.

- Cả người vợ cũng nói? – Ông hỏi với vẻ dường như đây là ngọn đòn chí tử cuối cùng đối với ông.
- Bố! – Con gái ông lên tiếng – Bố có thể tưởng tượng có tình huống nào mà con lại chịu câm như hến không?
- Ừ, quả thế thật, con gái nhỏ bé của bố, ông đáp với nụ cười yếu ớt.

***

Trong xe trên đường về Cambridge, tôi hỏi Jenny theo ý nàng tình hình như vậy là ra sao. Nàng trả lời
- Là được.

Ông William F. Thompson, hiệu phó trường luật thuộc Trường Đại học tổng hợp Harvard không tin ở tai mình.
- Này, cậu Barrett, có thật cậu nói đúng như tôi đã nghe được đấy không?
- Đúng thế ạ, thưa ông hiệu phó.
Nói ra lần đầu không phải là dễ, nhắc lại càng không dễ dàng gì hơn.

- Tôi muốn xin học bổng cho năm tới, thưa ông.
- Thật không?
- Tôi đến đây chỉ vì việc ấy, thưa ông. Ông phụ trách việc trợ cấp tài chính, thưa ông hiệu phó, có phải thế không ạ?
- Phải, nhưng mà, lạ thật đấy. Cụ thân sinh ra cậu…
- Thưa ông, ông ấy không còn dính dáng gì nữa đến chuyện này.
- Cậu nói thế nào? – Ông hiệu phó Thompson nhấc kính ra, dùng cravat lau kính.
- Cha tôi và tôi bất hòa với nhau, xin cứ coi là như vậy.

Ông Thompson lại đeo kính vào và nhìn tôi với một vẻ mặt không diễn cảm gì hết mà chỉ có một ông hiệu phó mới có thể in nổi trên mặt mình.
- Cậu Barrett, thật là đáng tiếc.

Đáng tiếc cho ai? – tôi chỉ muốn hỏi ông ta. Ông này bắt đầu làm tôi bực mình rồi đây. Tôi liền bảo:
- Rất đáng tiếc, thưa ông. Nhưng đó chính là lý do khiến tôi đến gặp ông, thưa ông hiệu phó. Sang tháng tới tôi lập gia đình. Hai vợ chồng tôi sẽ làm việc trong suốt mùa hè. Rồi Jenny – đó là tên vợ tôi – sẽ dạy học ở một trường tư thục. Thế cũng đủ để sống, nhưng không đủ cho khoản tiền học. Tiền học ở đây khá cao, thưa ông hiệu phó Thompson.
- Hừm… đúng vậy, - ông Thompson trả lời. Nhưng ông chỉ trả lời có vậy thôi. Ông không hiểu tí gì những lời tôi nói với ông ta? Ông tưởng tôi bỏ công đến phòng làm việc của ông ta để làm cái gì vậy? Tôi nói thẳng thừng (và lần thứ ba):
- Thưa ông hiệu phó, tôi xin được cấp học bổng. Tôi không có tài khoản nào ở ngân hàng, mà tôi thì đã được nhập vào học rồi.
- À mà này! – Ông Thompson lẩn trốn vào sau các quy tắc – Thời hạn để xin tài trợ đã qua từ lâu rồi.

Lão muốn nhận được gì ở tôi, lão già bất lương này? Muốn được nghe những chi tiết thô bỉ chăng? Muốn nghe chuyện tai tiếng chăng? Hay là cái gì?
- Thưa ông hiệu phó, lúc nộp đơn xin học, tôi chưa biết sẽ gặp hoàn cảnh này.
- Đúng thế, cậu Barrett ạ. Nhưng tôi phải nói với cậu rằng ở đây chúng tôi không có quyền can thiệp vào một cuộc cãi cọ trong gia đình. Đáng tiếc thật, như tôi đã nói.

Tôi đứng dậy:
- Thôi được, thưa ông hiệu phó. Tôi biết ông định đi đến đâu rối. Ông đừng có mong tôi nịnh hót cha tôi để cho trường luật của ông một ngày nào đó có một hội trường Barrett đâu nhé.

Khi ra về, tôi còn nghe thấy ngài hiệu phó Thompson lẩm bẩm “Thật không phải tí nào”.

Tôi cũng đồng ý với ông ta, ôi, thật là không phải tí nào.